Firmware يا فريمور چيست؟

Firmware چيست؟

Firmware كه در فارسي به صورت فريمور هم نوشته مي شود در بسياري از دستگاه ها مانند موبايل، تلويزيون، ماشين لباسشويي و غيره وجود دارند و معمولا بر روي چيپ حافظه ROM قرار مي گيرند. در واقع اين چيپ ها روي بورد سيستم يا روي كنترلر قرار دارد. رام حافظه فقط خواندني است اما چيپ حافظه رام را مي‌توان پاك كرد و دوباره روي آن نوشت چون اساساً نوعي فلش مموري است.

وظيقه فريمور اين است كه در برابر رفتارهاي سيستم در زماني كه سيستم را روشن مي‌كنيم مسئول است. اين مجموعه شامل دستورالعمل هايي است كه به قطعات سخت افزاري جداگانه كامپيوتر (مادربرد، پردازنده، كارت گرافيك، آداپتور شبكه ، صفحه كليد و غيره) مي گويد كه در هنگام فعال سازي چه بايد بكنيد و چگونه با نرم افزار روي كامپيوتر خود كار كنيد. براي مثال هنگام روشن كردن سرور، وظيفه فريمور اين است كه كنترل سرور را به سيستم عامل برساند. فريمورهايي كه بر روي برد سرور قرار دارند به BIOS و آنهايي كه بر روي ديگر قطعات سخت افزاري سرور هستند Option ROM معروف هستند.

ترجمه Firmware، سفت افزار است اما در برخي متون آن را ميان افزار نيز ناميده اند كه اصلا درست نيست زيرا ميان افزار واسط برنامه نويسي است. اما فريمور يا سفت افزار برنامه نرم افزاري يا مجموعه دستورات برنامه نويسي شده روي سخت افزار است. سفت افزار و فريمور دستورات لازم براي اينكه دستگاه چگونه با ديگر اجزا و سخت افزارهاي كامپيوتر ارتباط برقرار كند را ارائه مي‌دهد.

تاريخچه Firmware:

اين واژه در سال 1967 جهت ويرايش داده ها بر روي CPU به كار رفت كه ميكروكدهاي درون آن وظيفه اجراي دستورالعمل هاي كامپيوتر را بر عهده داشتند. با گذشت زمان فريمورها گسترش پيدا كرده اند. به طوري كه آنها از زمان روشن شدن سيستم هاي كامپيوتري مسئول رفتارهاي آن هستند و اين فريمور نصب شده بر روي سخت افزارهاي آن سبب مي شود تا كاربر دستورات خود را براي دستگاه و سخت افزار قابل فهم كند.

آشنايي با انواع فريمور:

همانطور كه در بالا مقاله گفته شد فريمورها در تجهيزات مختلفي وجود دارند كه بر حسب نوع دستگاه فريمور متفاوتي هم خواهيم داشت كه در زير به آنها مي پردازيم:

ـ firmware هارد: 

هنگامي كه هارد ديسكي را به كامپيوتر متصل مي كنيد ابتدا هارد شروع به بوت كردن برنامه هاي داخلي خودش مي نمايد كه همان فريمور هارد است كه مانند سيستم عامل كامپيوتر است. لازم به ذكر است كه بوت شدن هارد بايد بدون خطا و به درستي صورت گيريد تا هارد روشن شده و كامپيوتر اجرا شود. اين پروسه شامل مقداردهي اوليه و تست هاي خود بررسي است و پس از آن هارد مي‌تواند به درستي بنويسد و بخواند.

ـ firmware موبايل: 

استفاده از فريمور موبايل به دليل كنترل عملكرد آن، افزودن ويژگي ها و قابلت هاي جديد به آخرين نسخه نرم افزار، حذف باگ از موبايل، رفع مشكل سيستم عامل و يا خاموش شدن خودكار موبايل با آپديت فريمور مي باشد. كه به دو دسته فريمور اندرويد و آيفون تقسيم مي شود.

• فريمور اندرويد:

از جمله ويژگي هاي منحصر به فرد گوشي هاي موبايل برنامه Bootloader، كد Country Exit Code و PDA است كه با گوشي هاي ديگر متفاوت است. فريمور موبايل به دو صورت خودكار و OTA اپديت مي شود. اگر مي خواهيد از روش دستي استفاده كنيد بايد به قسمت تنظيمات رفته و از بخش آپديت ها، روش دستي را انتخاب كرده و اقدام كنيد. اما براي روش دوم كه OTA است بايد فريمور نسخه مربوط به برند گوشي را انتخاب، دانلود و نصب نماييد.

• فريمور آيفون: 

براي آپديت اين فريمور نيز مي توان از دو روش iTunes و قسمت تنظيمات خود گوشي استفاده كرد. هدف از اين كار افزايش امنيت، رفع باگ و خطا، ارائه امكانات بيشتر و … مي باشد.

ـ firmware ماينر: 

فريمور ماينر براي افزايش كارايي و صرفه جويي در مصرف برق و رفع باگ ها استفاده مي‌شود درواقع اين فريمور روي كاركرد و سرعت بالاتر هم تاثيرگذار است. همانند ديگر دستگاه در ماينر هم استفاده از آپديت فريمور مي‌تواند سبب بهبود در عملكرد شود.

ـ فريمور كاستوم يا Custom Firmware: 

اين فريمور كه نسخه غير رسمي يا اصلاح شده مي باشد، مخصوص دستگاه هايي مانند كنسول بازي و غيره مي باشد تا امكانات حديد و يا حتي ققل قابليت هاي مخفي را باز كند. البته در كنسول هاي بازي اين فريمور به نام كاستوم فريمور يا CFW شناخته مي شود. نرم افزار اورجينال سيستم را به عنوان نسخه رسمي يا OFW – Official Firmeware مي‌شناسيم اما كاستوم فريمور نسخه تغيير يافته نرم افزار اورجينال است كه داخل كنسول بازي Playstation Portable و Playstation 3 و Play Station Vita و Nintendo 3DS قرار دارد.

ـ firmware دوربين: 

اين فريمور همانند سيستم عامل براي كامپيوتر است و بدون آن امكان فعاليت براي دوربين ها ميسر نيست. اين فريمورها نرم افزارهايي هستند كه توسط شركت سازنده بر روي دوربين ها قرار داد و روي حافظه دائمي آن ذخيره مي شود. در واقع آنها كارهايي همچون اتو فوكوس و پردازش تصوير را انجام مي دهند.

نكته: آپديت فريمورها به صورت دوره اي و هر چند وقت يكبار توسط توليد گنندگان با هدف افزايش كارايي و اضافه كردن امكانات جديد ارائه مي شود، كه بهتر است آن را نصب كنيد.

ـ firmware مودم و روتر: 

مهمترين وظيفه فريمور مودم و روتر اين است كه رابطي مناسب بين كاربر و مودم باشد تا كاربر بتواند به راحتي كانفيگ و پيكربندي خودش را روي مودم انجام دهد. فريمور مودم و روتر هم همانند ديگر فريمور ها ممكن است دچار باگ و خرابي شوند و اين باعث اختلال در امنيت و اتصال به اينترنت شود. پس بهترين كار آپديت مودم است.

چرا به روز رساني خودكار فريمور بهترين است؟

به روزرساني خودكار مي تواند با سبك زندگي شلوغ شما بهتر جور شود و كمتر وقت شما را بگيرد. اگر مجبور باشيد هر يك از دستگاه هاي خود را براي به روزرساني به طور منظم بررسي كنيد، ممكن است بسيار خسته كننده شود.
با بررسي اينكه تنظيمات شما اجازه به روز رساني خودكار سيستم عامل را مي دهد ، مي توانيد مطمئن باشيد كه در زمان مناسب، نرم افزار شما به روزرساني هاي مورد نياز خود را دريافت مي كند. شما همچنين مي توانيد خيالتان راحت باشد كه به روزرساني ها زمان زيادي براي عرضه و آزمايش توسط بخش وسيعي از جمعيت مصرف كننده داشته است.

گاهي اوقات به روزرساني هاي جديد ايراداتي نيز دارند و اين امر را به يكي از حوزه هاي فناوري تبديل مي كند كه در آن ممكن است براي اولين بار هزينه اي نداشته باشد. اما به تعويق انداختن آن مي تواند خطرات امنيتي شما را افزايش داده و منجر به خرابي دستگاه ها شود.

حملات Firmware چيست و چگونه صورت مي گيرد:

اكثر دستگاه هاي الكترونيكي داراي Firmware هستند كه مي توانند در طول زمان به روز شوند تا مشكلات را برطرف كرده يا عملكرد سيستم را ارتقا دهند. اين يكي از عوامل اصلي هك Firmware است. اگر مي توانيد به Firmware دستگاه دسترسي پيدا كنيد، پس مي توانيد دستورالعمل هاي مورد نظر خود را در آن وارد كرده و تنظميمات آن را تغيير دهيد.

عاملي كه حملات Firmware را بدتر مي كند اين است كه هنگامي كه اين حملات صورت مي گيرد، حذف آن بسيار دشوار است. هك فريمور در حال تبديل‌شدن به يكي از اهداف محبوب عاملان تهديد است؛ دليل آن هم اين است كه معمولا اطلاعات حساسي مانند اطلاعات هويتي يا كليدهاي رمزگذاري را در خود دارد.

اكثر حملات Firmware به شكل بدافزار است، يك اصطلاح گسترده براي نرم افزارهاي مخرب كه براي بهره برداري از هر چيزي كه قابل برنامه ريزي است طراحي شده است. يكي از دلايلي كه حمله Firmware را خطرناك مي كند، سطحي است كه در آن عمل مي كنند. از آنجا كه Firmware “زير” سيستم عامل شما است، ابزارهاي رايج براي تشخيص بدافزارها، مانند نرم افزار آنتي ويروس، آنها را نمي بينند و تشخيص نمي دهند.

تقريباً شش سال پيش محققان فاش كردند كه تقريباً تمام BIOS هاي كامپيوتر داراي كد مشترك هستند. اين بدان معناست كه فقط يك بدافزار مي تواند به طور بالقوه ده ها ميليون سيستم مختلف را تحت تأثير قرار دهد. هكرها با سوء استفاده از برخي از آسيب پذيري ها توانستند يك اسكريپت ساده بنويسند تا BIOS يك كامپيوتر آسيب پذير “بازسازي” شود و دستورالعمل هاي خود را تزريق كنند. هكرها همچنين مي توانند به رابط كاربري Firmware دستگاه دسترسي پيدا كنند.

منبع : Firmware چيست