آرشیو آبان ماه 1400

پروتكل ICMP چيست؟

روتكل Internet Control Message Protocol (ICMP) يك پروتكل لايه (3) شبكه است كه توسط تجهيزات شبكه براي تشخيص مشكلات ارتباط شبكه استفاده مي شود. ICMP عمدتاً براي تعيين اينكه آيا داده ها به موقع به مقصد مورد نظر خود مي رسند يا نه استفاده مي شود. معمولاً پروتكل ICMP در دستگاه هاي شبكه مانند روترها استفاده مي شود. ICMP براي گزارش و آزمايش خطا بسيار مهم است، اما مي‌تواند در حملات انكار سرويس توزيع شده (DDoS) نيز استفاده شود.

ICMP براي چه مواردي استفاده مي شود؟

هدف اصلي ICMP گزارش خطا است. هنگامي كه دو دستگاه از طريق اينترنت به يكديگر متصل مي شوند، ICMP خطاهايي ايجاد مي كند تا در صورتي كه هر يك از داده ها به مقصد مورد نظر خود نرسيده باشد، با دستگاه فرستنده به اشتراك بگذارد. به عنوان مثال، اگر يك بسته داده براي يك روتر خيلي بزرگ باشد، روتر بسته را رها مي كند و يك پيام ICMP براي داده ها به منبع اصلي ارسال مي كند.

استفاده ثانويه از پروتكل ICMP براي انجام تشخيص شبكه است. ابزارهاي ترمينال رايج مانند traceroute و ping هر دو با استفاده از ICMP كار مي كنند.

ابزار traceroute براي نمايش مسير مسيريابي بين دو دستگاه اينترنتي استفاده مي شود. اين مسير، مسير فيزيكي واقعي روترهاي متصل است كه درخواست بايد قبل از رسيدن به مقصد از آن عبور كند. مسير بين يك روتر و روتر ديگر به عنوان “hop” شناخته مي شود و يك traceroute همچنين زمان مورد نياز براي هر hop در طول مسير را گزارش مي دهد. اين مي تواند براي تعيين منابع تاخير شبكه مفيد باشد.

ابزار ping يك نسخه ساده شده از traceroute است. يك ping سرعت اتصال بين دو دستگاه را آزمايش مي كند و دقيقاً گزارش مي دهد كه چقدر طول مي كشد يك بسته داده به مقصد برسد و به دستگاه فرستنده بازگردد. اگرچه ping اطلاعاتي در مورد مسيريابي يا hop ارائه نمي دهد، اما هنوز يك معيار بسيار مفيد براي اندازه گيري تأخير بين دو دستگاه است. پيام هاي ICMP echo-request و echo-reply معمولاً براي انجام ping استفاده مي شوند.

متأسفانه حملات شبكه مي توانند از اين فرآيند سوء استفاده كنند و ابزارهايي براي ايجاد اختلال مانند ICMP flood attack و حمله ping of death attack ايجاد كنند.

ICMP چگونه كار مي كند؟

برخلاف پروتكل اينترنت (IP)، ICMP با پروتكل لايه transport (انتقال) مانند TCP يا UDP مرتبط نيست. اين باعث مي شود ICMP يك پروتكل بدون اتصال (connectionless) باشد: يك دستگاه نيازي به باز كردن اتصال با دستگاه ديگر قبل از ارسال پيام ICMP ندارد. ترافيك IP معمولي با استفاده از TCP ارسال مي شود، به اين معني كه هر دو دستگاهي كه داده ها را مبادله مي كنند، ابتدا TCP handshake انجام مي دهند تا اطمينان حاصل شود كه هر دو دستگاه براي دريافت داده آماده هستند.

 ICMP يك اتصال را به اين روش باز نمي كند. پروتكل ICMP همچنين اجازه هدف قرار دادن يك پورت خاص روي يك دستگاه را نمي دهد.

چگونه از ICMP در حملات DDoS استفاده مي شود؟

ـ ICMP flood attack:

ping flood يا ICMP flood زماني است كه مهاجم سعي مي‌كند يك دستگاه هدف را با بسته‌هاي echo-request ICMP در هم بشكند. هدف، بايد هر بسته را پردازش كرده و به آن پاسخ دهد و منابع محاسباتي آن را مصرف كند تا زماني كه كاربران قانوني نتوانند سرويس را دريافت كنند.

ـ Ping of death attack:

اين حمله زماني است كه مهاجم پينگي بزرگتر از حداكثر اندازه مجاز براي يك بسته را به يك ماشين هدف ارسال مي كند و باعث خراب شدن دستگاه مي شود. بسته در راه رسيدن به هدف خود تكه تكه مي شود، اما زماني كه هدف، بسته را به حداكثر اندازه اصلي خود جمع مي كند، اندازه بسته باعث سرريز بافر مي شود.اين نوع حمله در حال حاضر خيلي كم اتفاق مي افتد، با اين حال تجهيزات شبكه قديمي‌تر هنوز هم مي‌توانند در معرض آن باشند.

ـ Smurf attack:

در حمله Smurf، مهاجم يك بسته ICMP را با يك آدرس IP مبدا جعلي ارسال مي كند. تجهيزات شبكه به بسته پاسخ مي دهد، پاسخ ها را به IP جعلي ارسال مي كند و قرباني را با بسته هاي ICMP ناخواسته پر مي كند. مانند ” Ping of death”، امروز حمله اسمورف فقط با تجهيزات قديمي امكان پذير است.

ICMP تنها پروتكل لايه شبكه مورد استفاده در حملات DDoS لايه 3 نيست. به عنوان مثال، مهاجمان در گذشته از بسته هاي GRE نيز استفاده كرده اند.

به طور معمول، حملات DDoS لايه شبكه، تجهيزات و زيرساخت شبكه را هدف قرار مي دهند، در مقابل حملات DDoS لايه برنامه، كه ويژگي هاي وب را هدف قرار مي دهند.

پارامترهاي ICMP:

پارامترهاي ICMP در هدر بسته وجود دارند و به شناسايي خطاهاي بسته IP كه مربوط به آن هستند كمك مي كنند. پارامترها مانند يك برچسب حمل و نقل روي يك بسته هستند. آنها اطلاعات شناسايي بسته و داده هاي موجود در آن را ارائه مي دهند. به اين ترتيب، پروتكل ها و ابزارهاي شبكه كه پيام ICMP را دريافت مي كنند، مي دانند كه چگونه بسته را مديريت كنند.

32 بيت اول هدر بسته هر پيام ICMP شامل سه فيلد اطلاعاتي يا پارامتر است. اين سه پارامتر به شرح زير است:

1. Type: 8 بيت اول پيام Type هستند. برخي از انواع رايج ان شامل موارد زير است:

Type 0:  Echo reply

Type 3 :  Destination unreachable

Type 8 :  Echo

Type 5 :  Redirect

Type توضيح مختصري در مورد اينكه پيام براي چيست ارائه مي دهد تا دستگاه شبكه دريافت كننده بداند چرا پيام را دريافت مي كند و چگونه با آن رفتار كند. به عنوان مثال، يك Echo درخواستي است كه ميزبان ارسال مي كند تا ببيند آيا يك سيستم مقصد بالقوه در دسترس است يا خير. به محض دريافت پيام Echo ، دستگاه دريافت كننده ممكن است يك پاسخ Echo reply (0Type) ارسال كند كه نشان مي دهد در دسترس است.

1. Code: 8 بيت بعدي نشان دهنده نوع Code پيام است كه اطلاعات بيشتري در مورد نوع خطا ارائه مي دهد.
2. Checksum: 16 بيت آخر يك بررسي يكپارچگي پيام را ارائه مي دهد. Checksum تعداد بيت‌ها را در كل پيام نشان مي‌دهد و ابزار ICMP را قادر مي‌سازد تا سازگاري با هدر پيام ICMP را بررسي كند تا مطمئن شود دامنه كامل داده تحويل داده شده است.
3. قسمت بعدي هدر ICMP، pointer است. اين شامل 32 بيت داده است كه مشكل را در پيام IP اصلي نشان مي دهد. به طور خاص، pointer مكان بايت را در پيام IP اصلي كه باعث ايجاد پيام مشكل شده است، شناسايي مي كند. دستگاه دريافت كننده به اين قسمت از هدر نگاه مي كند تا مشكل را مشخص كند.
4. بخش آخر بسته ICMP ، datagram اصلي است. اين شامل حداكثر 576 بايت در IPv4 و 1280 بايت در IPv6 است و شامل يك كپي از پيام IP اصلي حاوي خطا است.

منبع : پروتكل ICMP

مدل OSI چيست؟

مدل OSI (Open Systems Interconnection Model) يك مدل مفهومي است كه براي توصيف عملكردهاي يك سيستم شبكه استفاده مي شود. اين مدل معماري سلسله مراتبي را تعريف مي كند كه به طور منطقي توابع مورد نياز براي پشتيباني از ارتباط سيستم به سيستم را تقسيم بندي مي كند.

در مجموع هفت لايه وجود دارد كه وظايف و عملكردهاي خاصي را بر عهده دارند. اين يك مدل مرجع است كه نشان مي دهد برنامه هاي مختلف چگونه در شبكه با يكديگر صحبت مي كنند و نقش مهمي در انتقال پيام بين سيستم ها دارد.

براي اولين بار در سال 1978 توسط مهندس نرم افزار و پيشگام فرانسوي، هوبرت زيمرمن، مدل OSI از بدو تأسيس در سال 1984 توسط همه شركت هاي بزرگ كامپيوتر و مخابرات به طور گسترده اي مورد استفاده قرار گرفت. متعلق به سازمان بين المللي استاندارد (ISO) است و شناسه آن ISO/IEC 7498–1 است.

 چرا مدل OSI اهميت دارد؟

اينترنت مبتني بر OSI نيست ، بلكه بر اساس مدل ساده تر TCP/IP است. با اين حال، مدل 7 لايه OSI هنوز به طور گسترده مورد استفاده قرار مي گيرد، زيرا به تجسم و ارتباط نحوه عملكرد شبكه ها كمك مي كند و به جداسازي و عيب يابي مشكلات شبكه كمك مي كند. به عنوان مثال سيستم عامل ويندوز از يك شبكه معماري استفاده مي كند كه بر اساس مدل OSI شكل گرفته است و AppleTalk از اين مدل براي ارائه استانداردهايي براي ايجاد و توسعه نرم افزار شبكه استفاده مي كند.

هر لايه از مدل OSI كار خاصي را انجام مي دهد و با لايه هاي بالا و پايين خود ارتباط برقرار مي كند. حملات DDoS لايه هاي خاصي از اتصال شبكه را هدف قرار مي دهد.

7 لايه مدل OSI چيست؟  

دستگاه هاي مختلفي در لايه هاي مدل OSI وجود دارد، مانند:

ـ Gateway (لايه Session)

ـ Firewall (لايه Transport)

ـ Router (لايه Network)

ـ Switch ،Bridge ،Access Point (لايه Data Link)

ـ Hub ها ، NIC ها و كابل ها (لايه Physical).

هفت لايه انتزاعي مدل OSI را مي توان از بالا به پايين به شرح زير تعريف كرد:

لايه هفتم ـ لايه Application(برنامه):

اين تنها لايه اي است كه مستقيماً با داده هاي كاربر تعامل دارد. برنامه هاي نرم افزاري مانند مرورگرهاي وب و سرويس گيرندگان ايميل براي ايجاد ارتباطات به لايه برنامه تكيه مي كنند. اين برنامه ها داده ها را توليد مي كنند كه بايد از طريق شبكه منتقل شوند. اين لايه همچنين به عنوان پنجره اي براي دسترسي سرويس هاي برنامه به شبكه و نمايش اطلاعات دريافتي به كاربر عمل مي كند.

لايه Application در مدل OSI رابط كاربري را براي end user كه از دستگاه متصل به شبكه استفاده مي كند، فراهم مي كند. هنگام استفاده از برنامه اي مانند ايميل ، كاربر همه چيز را در اين لايه مي بيند. پروتكل هاي لايه Application شامل HTTP و همچنين SMTP است (پروتكل انتقال ايميل ساده يكي از پروتكل هايي است كه ارتباطات ايميلي را قادر مي سازد) همچنين POP3 و IMAP4 هستند.

لايه ششم ـ لايه Presentation (ارائه):

اين لايه در درجه اول مسئول آماده سازي داده ها است تا بتواند توسط لايه Application استفاده شود. به عبارت ديگر، لايه 6 داده ها را براي مصرف برنامه ها قابل ارائه مي كند. لايه Presentation وظيفه ترجمه، رمزگذاري و فشرده سازي داده ها را بر عهده دارد. دو وسيله ارتباطي كه ارتباط برقرار مي كنند ممكن است از روش هاي رمزگذاري متفاوتي استفاده كنند ، بنابراين لايه 6 مسئول ترجمه داده هاي ورودي به نحوي است كه لايه اپليكيشن دستگاه گيرنده مي تواند درك كند.

اگر دستگاهها از طريق اتصال رمزگذاري شده ارتباط برقرار كنند، لايه 6 وظيفه افزودن رمزگذاري در انتهاي فرستنده و همچنين رمزگشايي در انتهاي گيرنده را دارد تا بتواند لايه اپليكيشن را با داده هاي رمزگذاري نشده و قابل خواندن ارائه دهد.

در نهايت لايه Presentation همچنين فشرده سازي داده هايي است كه از لايه اپليكيشن قبل از تحويل به لايه 5 دريافت مي كند. اين امر تعداد بيت هايي كه بايد در شبكه منتقل شوند را كاهش مي دهد.

لايه پنجم ـ لايه Session (جلسه):

لايه Session مكالمات بين برنامه ها را تنظيم، هماهنگ و خاتمه مي دهد. خدمات آن شامل احراز هويت و اتصال مجدد پس از وقفه است. اين لايه تعيين مي كند كه سيستم تا چه زماني منتظر پاسخ برنامه ديگر مي ماند. نمونه هايي از پروتكل هاي لايه Session شامل X.225 و Zone Information Protocol (ZIP) است.

وظايف لايه session عبارتند از:

ـ ايجاد، نگهداري و خاتمه جلسه: لايه به دو فرآيند، امكان ايجاد، استفاده و خاتمه اتصال را مي دهد.

ـ همگام سازي: اين لايه به يك فرايند اجازه مي دهد تا نقاط بازرسي كه به عنوان نقاط همگام سازي در نظر گرفته مي شوند را به داده ها اضافه كند. اين نقطه همگام سازي به شناسايي خطا كمك مي كند تا داده ها مجدداً به طور صحيح همگام سازي شوند و از از دست رفتن داده ها جلوگيري شود.

ـ كنترل كننده گفتگو: لايه session به دو سيستم اجازه مي دهد تا ارتباطات خود را به half-duplex يا full-duplex آغاز كنند.

لايه چهارم ـ لايه Transport (حمل و نقل):

اين لايه حمل و نقل جايي است كه جريان ترافيك از طريق لايه 3 شبكه مديريت مي شود تا اطمينان حاصل شود كه تراكم تا حد ممكن وجود دارد و همچنين خطاها را بررسي مي كند و با ارسال مجدد داده ها در صورت خرابي داده ها ، از كيفيت خدمات اطمينان حاصل مي كند. داده هاي موجود در لايه حمل و نقل به عنوان Segment ها شناخته مي شوند

در اين لايه، روشهاي رايج رمزگذاري و امنيت فايروال رخ مي دهد. لايه حمل و نقل در مدل OSI بر دو پروتكل TCP (پروتكل كنترل انتقال) و UDP (پروتكل اطلاعات كاربر) متمركز است. متخصصان صنعت TCP را به عنوان يك پروتكل قابل اعتماد يا اتصال گرا در نظر مي گيرند.

پيامي كه به گيرنده ارسال مي شود SYN (همگام سازي) ناميده مي شود. پس از دريافت آن پيام ، تأييديه اي كه به آن ACK گفته مي شود ، پس فرستاده مي شود. به اين حالت همگام سازي و تصديق (SYN-ACK) گفته مي شود ، سپس تصديق (ACK) توسط پيام رسان اصلي ارسال مي شود. UDP در مدل OSI به عنوان يك پروتكل غيرقابل اعتماد يا بدون اتصال در نظر گرفته مي شود و عمدتا در مواردي كه مشكلي با سربار(Overloading) وجود دارد استفاده مي شود.

لايه سوم ـ لايه Network (شبكه):

لايه شبكه در مدل OSI يك لايه مسيريابي است كه قسمت هاي مربوط به مكالمه داده ها را هماهنگ مي كند تا از انتقال فايل ها اطمينان حاصل شود. در حالي كه لايه دوم نحوه انتقال داده هاي لايه فيزيكي را انجام مي دهد ، اين لايه اين داده ها را براي اهداف انتقال و سرهم بندي سازماندهي مي كند. تمام پروتكل هاي مسيريابي را مديريت مي كند و بهترين راه را براي انتقال داده ها از يك شبكه خاص به شبكه ديگر پيدا مي كند.

لايه شبكه همچنين مسئول آدرس دهي منطقي است ، به عنوان مثال IPv4 و IPv6. روتر بر اساس اطلاعات آدرس هاي IP تصميمات حمل و نقل را مي گيرد و مسيريابي را انجام مي دهند. لايه شبكه با استفاده از آدرس هاي منطقي مانند IP (پروتكل اينترنت) مقصد را پيدا مي كند. آدرس IP فرستنده و گيرنده بر اساس لايه شبكه در هدر قرار مي گيرد .در اين لايه ، روترها جزء مهمي هستند كه براي هدايت كامل اطلاعات به جايي كه بين شبكه ها نياز است استفاده مي شود.

لايه دوم ـ لايه Data Link (پيوند داده):

لايه Data Link مسئول ارسال گره به گره پيام است. وظيفه اصلي اين لايه اين است كه مطمئن شود انتقال داده از يك گره به گره ديگر در لايه فيزيكي عاري از خطا است. وقتي بسته اي وارد شبكه مي شود ، وظيفه DLL است كه آن را با استفاده از آدرس MAC آن به ميزبان منتقل كند.

لايه Data Link به دو زير لايه تقسيم مي شود:

ـ Logical Link Control (LLC) كنترل پيوند منطقي

ـ Media Access Control (MAC) كنترل دسترسي به رسانه

بسته دريافتي از لايه شبكه بسته به اندازه فريم NIC (كارت رابط شبكه) به فريم ها تقسيم مي شود. DLL همچنين آدرس MAC فرستنده و گيرنده را در هدر قرار مي دهد. زير لايه Logical Link Control (LLC) كه پروتكل هاي شبكه را شناسايي مي كند ، خطاها را بررسي مي كند و فريم ها را همگام مي كند

وظايف لايه 2 عبارتند از:

ـ Framing :Framing راهي را براي فرستنده فراهم مي كند تا مجموعه اي از بيت هاي مهم را به گيرنده منتقل كند. اين را مي توان با اتصال الگوهاي بيت ويژه به ابتدا و انتهاي فريم انجام داد.

ـ آدرس دهي فيزيكي: پس از ايجاد فريم ، لايه Data Link آدرس هاي فيزيكي (آدرس MAC) فرستنده و/يا گيرنده را در هدر هر فريم اضافه مي كند.

ـ كنترل خطا: 2 مكانيسم كنترل خطا را فراهم مي كند كه در آن فريم هاي آسيب ديده يا از دست رفته را تشخيص داده و مجدداً ارسال مي كند.

ـ كنترل جريان: سرعت داده بايد در هر دو طرف ثابت باشد در غير اين صورت ممكن است داده ها خراب شوند ، بنابراين كنترل جريان مقدار داده اي را كه مي تواند قبل از دريافت تاييديه ارسال شود ، هماهنگ مي كند.

ـ كنترل دسترسي: هنگامي كه يك كانال ارتباطي واحد توسط چندين دستگاه به اشتراك گذاشته مي شود ، زير لايه MAC از لايه 2 به شما كمك مي كند تعيين كنيد كدام دستگاه در زمان معيني بر كانال كنترل دارد.

لايه اول ـ لايه Physical (فيزيكي):

پايين ترين لايه مدل مرجع OSI، لايه فيزيكي است اين لايه مسئول ارتباط فيزيكي واقعي بين دستگاه ها است. لايه فيزيكي شامل اطلاعاتي به شكل بيت است. وظيفه انتقال بيت ها از يك گره به گره ديگر را بر عهده دارد. هنگام دريافت داده ها، اين لايه سيگنال دريافت شده را دريافت كرده و آن را به 0 و 1 تبديل مي كند و آنها را به لايه Data Link ارسال مي كند، كه قاب را دوباره كنار هم قرار مي دهد.

وظايف لايه فيزيكي عبارتند از:

ـ همگام سازي بيت: لايه فيزيكي با ارائه ساعت ، همگام سازي بيت ها را فراهم مي كند. اين ساعت هم فرستنده و هم گيرنده را كنترل مي كند و بنابراين هماهنگ سازي را در سطح بيت فراهم مي كند.

ـ كنترل نرخ بيت: لايه فيزيكي همچنين نرخ انتقال يعني تعداد بيت هاي ارسال شده در ثانيه را مشخص مي كند.

ـ توپولوژي فيزيكي: لايه فيزيكي نحوه چيدمان دستگاه ها/نود هاي مختلف را در يك شبكه مانند توپولوژي Bus ،star يا Mesh  را مشخص مي كند.

ـ حالت انتقال: لايه فيزيكي همچنين نحوه جريان داده ها بين دو دستگاه متصل را مشخص مي كند. حالت هاي مختلف انتقال امكان پذير است: Simplex ،half-duplex و full-duplex.

دستگاههايي كه ممكن است مربوط به اين لايه باشند ، كابلهاي اترنت هستند، زيرا اجزاي لايه فيزيكي هستند و بيتها بر روي آنها حركت مي كنند ، همچنين كابل فيبر نوري براي ارسال دادهها و كارتهاي رابط شبكه (NIC) در داخل سيستم ها كه داده ها را رمزگذاري مي كنند، به طوري كه بتواند به سيم ارسال شود و داده ها را دريافت كند. در لايه فيزيكي دستگاه هايي مثل هاب، كابل كشي، repeater ها، آداپتورهاي شبكه يا مودم ها را مي يابيد.

مدل TCP/IP چيست؟

مدل OSI كه ما به آن نگاه كرديم فقط يك مدل مرجع/منطقي است. اين سيستم براي توصيف عملكردهاي سيستم ارتباطي با تقسيم روش ارتباطي به اجزاي كوچكتر و ساده تر طراحي شده است. اما وقتي در مورد مدل TCP/IP صحبت مي كنيم، اين مدل توسط وزارت دفاع (DoD) در دهه 1960 طراحي و توسعه داده شد و بر اساس پروتكل هاي استاندارد است.

مخفف عبارت Transmission Control Protocol/Internet Protocol است. مدل TCP/IP يك نسخه مختصر از مدل OSI است. اين مدل در تمام شبكه هاي كامپيوتري نظامي وزارت دفاع ايالات متحده مورد استفاده قرار گرفت. DEC ،IBM و AT&T اولين سازمانهاي غول پيكر بودند كه از TCP/IP استفاده كردند. در سال 1983 از آن به عنوان استاندارد پروتكل ARPANET استفاده شد.

تفاوت مدل OSI و TCP/IP:

برخلاف هفت لايه در مدل OSI، شامل چهار لايه است. لايه ها عبارتند از:

4ـ لايه Application

3ـ لايه Transport يا Host-to-Host

2ـ لايه Internet

1ـ لايه Network Access

شباهت هاي بين مدل OSI و مدل TCP/IP:

هر دو مدل شامل لايه هاي Application ،Transport ،Network و Data Link هستند. هر دو به ترتيب صعودي شماره گذاري مي شوند، اما جهت آن بستگي به دريافت يا ارسال ترافيك دارد. فرآيند كپسوله سازي داده ها در مدل OSI يا مدل TCP/IP زماني اتفاق مي افتد كه اطلاعات اضافي خاصي به مورد داده اضافه شود تا ويژگي هاي اضافي روي آن قرار گيرد.

لايه چهارم ـ لايه Application:

اين لايه عملكردهاي سه لايه اصلي مدل OSI را انجام مي دهد: لايه Application ، Presentation و Session. وظيفه ارتباط گره به گره را بر عهده دارد و مشخصات رابط كاربر را كنترل مي كند. برخي از پروتكل هاي موجود در اين لايه عبارتند از: HTTP ،HTTPS ،FTP ،TFTP ،Telnet ،SSH ،SMTP ،SNMP،NTP،DNS،DHCP،NFS ،X Window ،LPD.

ـ HTTP و HTTP :HTTPS مخفف (Hypertext transfer protocol) پروتكل انتقال ابرمتن است. اين شبكه جهاني وب براي مديريت ارتباطات بين مرورگرها و سرورها استفاده مي كند. HTTPS مخفف HTTP-Secure است. اين تركيبي از HTTP با SSL (Secure Socket Layer) است. در مواردي كه مرورگر نياز به پر كردن فرم ها، ورود به سيستم، احراز هويت و انجام تراكنش هاي بانكي دارد ، كارآمد است.

ـSSH :SSH مخفف كلمه Secure Shell است. اين يك نرم افزار شبيه سازي پايانه مشابه Telnet است. دليل ترجيح بيشتر SSH، توانايي آن در حفظ ارتباط رمزگذاري شده است. اين پروتكل يك جلسه امن را از طريق اتصال TCP/IP ايجاد مي كند. 

ـNTP :NTP مخفف Network Time Protocol است. براي همگام سازي ساعت هاي سيستم هاي ما با يك منبع زمان استاندارد استفاده مي شود. در شرايطي مانند معاملات بانكي بسيار مفيد است. شرايط زير را بدون حضور NTP فرض كنيد: فرض كنيد شما يك معامله را انجام مي دهيد ، جايي كه كامپيوتر شما ساعت 2:30 بعد از ظهر زمان را مي خواند در حالي كه سرور آن را در 2:28 بعد از ظهر ثبت مي كند. در صورت عدم همگام سازي، سرور مي تواند خراب شود.

ـSMTP :SMTP مخفف پروتكل Simple mail transfer است. اين پروتكل از ايميل پشتيباني مي كند كه به عنوان يك پروتكل ساده انتقال نامه شناخته مي شود. اين پروتكل به شما كمك مي كند تا داده ها را به آدرس ايميل ديگري ارسال كنيد.

ـSNMP :SNMP مخفف Simple Network Management Protocol است. اين چارچوبي است كه براي مديريت دستگاه هاي موجود در اينترنت با استفاده از پروتكل TCP/IP استفاده مي شود. جهت آشنايي بيشتر 

ـDNS :DNS مخفف عبارت Domain Name System است. آدرس IP كه براي شناسايي اتصال ميزبان به اينترنت به طور منحصر به فرد استفاده مي شود. با اين حال ، كاربران ترجيح مي دهند به جاي آدرس آن DNS از نام ها استفاده كنند. 

ـTELNET :TELNET مخفف Terminal Network است. ارتباط بين رايانه محلي و راه دور را برقرار مي كند. اين اتصال به گونه اي برقرار شد كه مي توانيد سيستم محلي خود را در سيستم از راه دور شبيه سازي كنيد. 

ـFTP :FTP مخفف File Transfer Protocol است. اين پروتكل معمولاً براي انتقال فايلها از يك دستگاه به دستگاه ديگر استفاده مي شود.

لايه سوم ـ لايه Transport يا Host-to-Host:

اين لايه مشابه لايه transport مدل OSI است. وظيفه ارتباطات سرتاسري و تحويل داده ها بدون خطا را بر عهده دارد. لايه هاي بالا را از پيچيدگي داده ها محافظت مي كند. دو پروتكل اصلي موجود در اين لايه عبارتند از:

ـ Transmission Control Protocol (TCP): به اين شناخته شده است بين سيستم هاي end user ارتباطي مطمئن و بدون خطا ارائه مي دهد. توالي و تقسيم بندي داده ها را انجام مي دهد. همچنين داراي ويژگي تصديق است و جريان داده ها را از طريق مكانيسم كنترل جريان، كنترل مي كند. اين يك پروتكل بسيار موثر است اما به دليل چنين ويژگي هايي سربار(overhead) زيادي دارد. افزايش سربار منجر به افزايش هزينه مي شود.

ـ User Datagram Protocol (UDP): اما اين پروتكل چنين ويژگي هايي را ارائه نمي دهد. اگر برنامه شما نيازي به حمل و نقل قابل اعتماد نداشته باشد، اين پروتكل اجرايي است زيرا بسيار مقرون به صرفه است. برخلاف TCP، كه پروتكل اتصال گرا(connection-oriented) است، UDP بدون اتصال (connection-less) است.

لايه دوم ـ لايه Internet:

اين لايه موازي عملكردهاي لايه Network OSI است. پروتكل هايي را كه مسئول انتقال منطقي داده ها در كل شبكه هستند، تعريف مي كند. پروتكل هاي اصلي موجود در اين لايه عبارتند از:

ـIP: مخفف Internet Protocol است و وظيفه ارسال بسته ها از هاست مبدا به هاست مقصد را با مشاهده آدرس هاي IP در هدر هاي بسته بر عهده دارد. IP داراي 2 نسخه است: IPv4 و IPv6

IPv4 يكي از مواردي است كه اكثر وب سايت ها در حال حاضر از آن استفاده مي كنند. اما IPv6 در حال رشد است زيرا تعداد آدرس هاي IPv4 در مقايسه با تعداد كاربران محدود است.

ـICMP: مخفف Internet Control Message Protocol است. اين برنامه در ديتاگرام هاي IP قرار دارد و مسئول ارائه اطلاعات در مورد مشكلات شبكه به هاست است.

ـARP: مخفف Address Resolution Protocol است. وظيفه آن يافتن آدرس MAC هاست از آدرس IP شناخته شده است. ARP داراي چندين نوع است: Reverse ARP, غير مجاز مي باشد ARP,  Gratuitous ARPو Inverse ARP. 

لايه اول ـ لايه Network Access:

اين لايه با تركيب لايه Data Link و لايه Physical مدل OSI مطابقت دارد. به دنبال آدرس MAC است و پروتكل هاي موجود در اين لايه امكان انتقال فيزيكي داده ها را فراهم مي كند. ما فقط در مورد اينكه ARP يك پروتكل لايه اينترنت است صحبت كرديم، اما در مورد اعلام آن به عنوان پروتكل لايه اينترنت يا لايه Network Access اختلاف نظر وجود دارد. توصيف مي شود كه در لايه 3 قرار دارد و توسط پروتكل هاي لايه 2 محصور شده است.

نحوه انتقال داده از طريق مدل OSI:

براي اينكه داده ها توسط انسان از طريق يك دستگاه به دستگاه ديگر منتقل شود، بايد از هفت لايه OSI در دستگاه ارسال كننده عبور كرده و همچنين از هفت لايه در سمت دريافت كننده نيز حركت كنند.

به عنوان مثال: آقاي x مي خواهد به خانم y ايميل ارسال كند. آقاي x پيام خود را در يك برنامه ايميل بر روي لپ تاپ خود مي نويسد و سپس روي “ارسال” ضربه مي زند. برنامه ايميل او پيام ايميل را به لايه Application منتقل مي كند و اين لايه پروتكل SMTP را انتخاب كرده و داده ها را به لايه Presentation منتقل مي كند. سپس لايه Presentation داده ها را فشرده كرده و سپس به لايه session ارسال مي كند كه اين لايه مكالمات بين برنامه ها را تنظيم، هماهنگ و خاتمه مي دهد.

سپس داده ها به لايه Transport فرستاده شده و در لايه شبكه تقسيم مي شوند ، و بعد از آن به لايه Data-Link ارسال شده كه لايه Data Link مسئول ارسال گره به گره پيام است. سپس Data Link داده آن فريم ها را به لايه فيزيكي تحويل مي دهد، كه داده ها را به جريان بيتي 1 ثانيه و 0 ثانيه تبديل كرده و از طريق يك رسانه فيزيكي مانند كابل ارسال مي كند.

هنگامي كه كامپيوتر خانم y جريان بيت را از طريق يك رسانه فيزيكي (مانند واي فاي او) دريافت مي كند ، داده ها از طريق يك سري لايه ها بر روي دستگاه او جريان مي يابند ، اما به ترتيب مخالف. ابتدا لايه فيزيكي جريان بيت را از 1s و 0s به فريم هايي تبديل مي كند كه به لايه Data link منتقل مي شوند. سپس لايه Data link فريم ها را مجدداً به صورت بسته براي لايه شبكه جمع آوري مي كند. سپس لايه شبكه بخش هايي از بسته هاي لايه را به بخش Transport منتقل مي كند.

سپس داده ها به لايه session گيرنده منتقل مي شوند ، كه داده ها را به لايه Presentation منتقل مي كند و سپس Presentation پايان مي يابد. سپس لايه Presentation فشرده سازي را حذف كرده و داده هاي خام را به لايه Application منتقل مي كند. سپس لايه Application داده هاي قابل خواندن توسط انسان را به نرم افزار ايميل خانم y ارسال مي كند، كه به او امكان مي دهد ايميل آقاي x را روي صفحه لپ تاپ خود بخواند.

منبع : مدل OSI چيست

Firmware چيست؟

Firmware كه در فارسي به صورت فريمور هم نوشته مي شود در بسياري از دستگاه ها مانند موبايل، تلويزيون، ماشين لباسشويي و غيره وجود دارند و معمولا بر روي چيپ حافظه ROM قرار مي گيرند. در واقع اين چيپ ها روي بورد سيستم يا روي كنترلر قرار دارد. رام حافظه فقط خواندني است اما چيپ حافظه رام را مي‌توان پاك كرد و دوباره روي آن نوشت چون اساساً نوعي فلش مموري است.

وظيقه فريمور اين است كه در برابر رفتارهاي سيستم در زماني كه سيستم را روشن مي‌كنيم مسئول است. اين مجموعه شامل دستورالعمل هايي است كه به قطعات سخت افزاري جداگانه كامپيوتر (مادربرد، پردازنده، كارت گرافيك، آداپتور شبكه ، صفحه كليد و غيره) مي گويد كه در هنگام فعال سازي چه بايد بكنيد و چگونه با نرم افزار روي كامپيوتر خود كار كنيد. براي مثال هنگام روشن كردن سرور، وظيفه فريمور اين است كه كنترل سرور را به سيستم عامل برساند. فريمورهايي كه بر روي برد سرور قرار دارند به BIOS و آنهايي كه بر روي ديگر قطعات سخت افزاري سرور هستند Option ROM معروف هستند.

ترجمه Firmware، سفت افزار است اما در برخي متون آن را ميان افزار نيز ناميده اند كه اصلا درست نيست زيرا ميان افزار واسط برنامه نويسي است. اما فريمور يا سفت افزار برنامه نرم افزاري يا مجموعه دستورات برنامه نويسي شده روي سخت افزار است. سفت افزار و فريمور دستورات لازم براي اينكه دستگاه چگونه با ديگر اجزا و سخت افزارهاي كامپيوتر ارتباط برقرار كند را ارائه مي‌دهد.

تاريخچه Firmware:

اين واژه در سال 1967 جهت ويرايش داده ها بر روي CPU به كار رفت كه ميكروكدهاي درون آن وظيفه اجراي دستورالعمل هاي كامپيوتر را بر عهده داشتند. با گذشت زمان فريمورها گسترش پيدا كرده اند. به طوري كه آنها از زمان روشن شدن سيستم هاي كامپيوتري مسئول رفتارهاي آن هستند و اين فريمور نصب شده بر روي سخت افزارهاي آن سبب مي شود تا كاربر دستورات خود را براي دستگاه و سخت افزار قابل فهم كند.

آشنايي با انواع فريمور:

همانطور كه در بالا مقاله گفته شد فريمورها در تجهيزات مختلفي وجود دارند كه بر حسب نوع دستگاه فريمور متفاوتي هم خواهيم داشت كه در زير به آنها مي پردازيم:

ـ firmware هارد: 

هنگامي كه هارد ديسكي را به كامپيوتر متصل مي كنيد ابتدا هارد شروع به بوت كردن برنامه هاي داخلي خودش مي نمايد كه همان فريمور هارد است كه مانند سيستم عامل كامپيوتر است. لازم به ذكر است كه بوت شدن هارد بايد بدون خطا و به درستي صورت گيريد تا هارد روشن شده و كامپيوتر اجرا شود. اين پروسه شامل مقداردهي اوليه و تست هاي خود بررسي است و پس از آن هارد مي‌تواند به درستي بنويسد و بخواند.

ـ firmware موبايل: 

استفاده از فريمور موبايل به دليل كنترل عملكرد آن، افزودن ويژگي ها و قابلت هاي جديد به آخرين نسخه نرم افزار، حذف باگ از موبايل، رفع مشكل سيستم عامل و يا خاموش شدن خودكار موبايل با آپديت فريمور مي باشد. كه به دو دسته فريمور اندرويد و آيفون تقسيم مي شود.

• فريمور اندرويد:

از جمله ويژگي هاي منحصر به فرد گوشي هاي موبايل برنامه Bootloader، كد Country Exit Code و PDA است كه با گوشي هاي ديگر متفاوت است. فريمور موبايل به دو صورت خودكار و OTA اپديت مي شود. اگر مي خواهيد از روش دستي استفاده كنيد بايد به قسمت تنظيمات رفته و از بخش آپديت ها، روش دستي را انتخاب كرده و اقدام كنيد. اما براي روش دوم كه OTA است بايد فريمور نسخه مربوط به برند گوشي را انتخاب، دانلود و نصب نماييد.

• فريمور آيفون: 

براي آپديت اين فريمور نيز مي توان از دو روش iTunes و قسمت تنظيمات خود گوشي استفاده كرد. هدف از اين كار افزايش امنيت، رفع باگ و خطا، ارائه امكانات بيشتر و … مي باشد.

ـ firmware ماينر: 

فريمور ماينر براي افزايش كارايي و صرفه جويي در مصرف برق و رفع باگ ها استفاده مي‌شود درواقع اين فريمور روي كاركرد و سرعت بالاتر هم تاثيرگذار است. همانند ديگر دستگاه در ماينر هم استفاده از آپديت فريمور مي‌تواند سبب بهبود در عملكرد شود.

ـ فريمور كاستوم يا Custom Firmware: 

اين فريمور كه نسخه غير رسمي يا اصلاح شده مي باشد، مخصوص دستگاه هايي مانند كنسول بازي و غيره مي باشد تا امكانات حديد و يا حتي ققل قابليت هاي مخفي را باز كند. البته در كنسول هاي بازي اين فريمور به نام كاستوم فريمور يا CFW شناخته مي شود. نرم افزار اورجينال سيستم را به عنوان نسخه رسمي يا OFW – Official Firmeware مي‌شناسيم اما كاستوم فريمور نسخه تغيير يافته نرم افزار اورجينال است كه داخل كنسول بازي Playstation Portable و Playstation 3 و Play Station Vita و Nintendo 3DS قرار دارد.

ـ firmware دوربين: 

اين فريمور همانند سيستم عامل براي كامپيوتر است و بدون آن امكان فعاليت براي دوربين ها ميسر نيست. اين فريمورها نرم افزارهايي هستند كه توسط شركت سازنده بر روي دوربين ها قرار داد و روي حافظه دائمي آن ذخيره مي شود. در واقع آنها كارهايي همچون اتو فوكوس و پردازش تصوير را انجام مي دهند.

نكته: آپديت فريمورها به صورت دوره اي و هر چند وقت يكبار توسط توليد گنندگان با هدف افزايش كارايي و اضافه كردن امكانات جديد ارائه مي شود، كه بهتر است آن را نصب كنيد.

ـ firmware مودم و روتر: 

مهمترين وظيفه فريمور مودم و روتر اين است كه رابطي مناسب بين كاربر و مودم باشد تا كاربر بتواند به راحتي كانفيگ و پيكربندي خودش را روي مودم انجام دهد. فريمور مودم و روتر هم همانند ديگر فريمور ها ممكن است دچار باگ و خرابي شوند و اين باعث اختلال در امنيت و اتصال به اينترنت شود. پس بهترين كار آپديت مودم است.

چرا به روز رساني خودكار فريمور بهترين است؟

به روزرساني خودكار مي تواند با سبك زندگي شلوغ شما بهتر جور شود و كمتر وقت شما را بگيرد. اگر مجبور باشيد هر يك از دستگاه هاي خود را براي به روزرساني به طور منظم بررسي كنيد، ممكن است بسيار خسته كننده شود.
با بررسي اينكه تنظيمات شما اجازه به روز رساني خودكار سيستم عامل را مي دهد ، مي توانيد مطمئن باشيد كه در زمان مناسب، نرم افزار شما به روزرساني هاي مورد نياز خود را دريافت مي كند. شما همچنين مي توانيد خيالتان راحت باشد كه به روزرساني ها زمان زيادي براي عرضه و آزمايش توسط بخش وسيعي از جمعيت مصرف كننده داشته است.

گاهي اوقات به روزرساني هاي جديد ايراداتي نيز دارند و اين امر را به يكي از حوزه هاي فناوري تبديل مي كند كه در آن ممكن است براي اولين بار هزينه اي نداشته باشد. اما به تعويق انداختن آن مي تواند خطرات امنيتي شما را افزايش داده و منجر به خرابي دستگاه ها شود.

حملات Firmware چيست و چگونه صورت مي گيرد:

اكثر دستگاه هاي الكترونيكي داراي Firmware هستند كه مي توانند در طول زمان به روز شوند تا مشكلات را برطرف كرده يا عملكرد سيستم را ارتقا دهند. اين يكي از عوامل اصلي هك Firmware است. اگر مي توانيد به Firmware دستگاه دسترسي پيدا كنيد، پس مي توانيد دستورالعمل هاي مورد نظر خود را در آن وارد كرده و تنظميمات آن را تغيير دهيد.

عاملي كه حملات Firmware را بدتر مي كند اين است كه هنگامي كه اين حملات صورت مي گيرد، حذف آن بسيار دشوار است. هك فريمور در حال تبديل‌شدن به يكي از اهداف محبوب عاملان تهديد است؛ دليل آن هم اين است كه معمولا اطلاعات حساسي مانند اطلاعات هويتي يا كليدهاي رمزگذاري را در خود دارد.

اكثر حملات Firmware به شكل بدافزار است، يك اصطلاح گسترده براي نرم افزارهاي مخرب كه براي بهره برداري از هر چيزي كه قابل برنامه ريزي است طراحي شده است. يكي از دلايلي كه حمله Firmware را خطرناك مي كند، سطحي است كه در آن عمل مي كنند. از آنجا كه Firmware “زير” سيستم عامل شما است، ابزارهاي رايج براي تشخيص بدافزارها، مانند نرم افزار آنتي ويروس، آنها را نمي بينند و تشخيص نمي دهند.

تقريباً شش سال پيش محققان فاش كردند كه تقريباً تمام BIOS هاي كامپيوتر داراي كد مشترك هستند. اين بدان معناست كه فقط يك بدافزار مي تواند به طور بالقوه ده ها ميليون سيستم مختلف را تحت تأثير قرار دهد. هكرها با سوء استفاده از برخي از آسيب پذيري ها توانستند يك اسكريپت ساده بنويسند تا BIOS يك كامپيوتر آسيب پذير “بازسازي” شود و دستورالعمل هاي خود را تزريق كنند. هكرها همچنين مي توانند به رابط كاربري Firmware دستگاه دسترسي پيدا كنند.

منبع : Firmware چيست

پروتكل مسيريابي RIP چيست:

پروتكل اطلاعات مسيريابي (RIP) يا Routing Information Protocol يكي از قديمي ترين پروتكل هاي مسيريابي Distance-vector است و از hop count به عنوان واحد مسيريابي استفاده مي كند. RIP براي مسيريابي، محدوديت هايي را در تعداد hop هاي مجاز در يك مسير از مبدأ به مقصد ايجاد مي كند. حداكثر hop مجاز براي RIP پانزده مي باشد كه اندازه شبكه هايي را كه RIP مي تواند از آنها پشتيباني كند را محدود مي كند.

پروتكل هاي مسيريابي پويا مانند RIP اين توانايي را به روتر خواهند داد تا جدول مسيريابي خود را به صورت Dynamic و اتوماتيك، آپديت و كامل كنند. در حقيقت در صورتي كه پروتكل پروتكل هاي مسيريابي بر روي كليه روترهاي يك سازمان فعال و پيكربندي شوند، روترها شروع با ارسال پيام هاي آپديت براي يكديگر خواهند كرد و هر روتر، پيام هاي آپديت را براي روترهاي همسايه ارسال و از آن ها پيام آپديت دريافت خواهد كرد، اين عمل سبب تكميل شدن و اضافه شدن اتوماتيك مسيرها در جدول مسيريابي روتر به وسيله پروتكل مسيريابي مانند RIP خواهد شد.

در اين حالت اگر يك مسير به سازمان شما اضافه شود يا يك مسير حذف شود به صورت اتوماتيك كليه روترهاي سازمان توسط پروتكل مسيريابي آپديت خواهند شد. 

در يك پروتكل اطلاعات مسيريابي (RIP)، روترها جدول مسيريابي خود را هر 30 ثانيه بروزرساني مي كنند. در نسخه هاي اوليه، جداول مسيريابي به اندازه اي كوچك بودند كه ميزان ترافيك قابل توجه نبود. هنگامي كه شبكه ها گسترش يافتند، مشخص شد كه حتي اگر روترها در زمان هاي تصادفي، initialized شوند، هر 30 ثانيه يك بار مي تواند يك انفجار ترافيكي عظيم رخ دهد.

در اكثر محيط هاي شبكه، به علت همگرايي و مقياس پذيري ضعيفي كه RIP در مقايسه با EIGRP ،OSPF يا IS-IS دارد، براي مسيريابي انتخاب نمي شود. با اين حال، از آنجا كه RIP برخلاف پروتكل هاي ديگر، نيازي به پارامتر ندارد، پيكربندي آن آسان است. 

Hop چيست؟

در شبكه هاي كامپيوتري Hop قسمتي از يك مسير ميان مبدأ و مقصد بسته اطلاعاتي است. روترها بسته هاي اطلاعاتي را ميان شبكه مبدأ و مقصد منتقل مي كند. در واقع هنگام انتقال بسته هاي اطلاعاتي از يك روتر به شبكه مقصد يك عمل Hop صورت مي گيرد. Hop count يا تعداد هاپ ها به ميانگين تعداد روتر هايي در شبكه بين مبدأ و مقصد بسته اطلاعاتي گفته مي شود كه بسته اطلاعاتي بايستي از آن روتر ها عبور كند.

جدول مسيريابي يا Routing Table: 

جدول مسيريابي هر روتر درون Internetwork شامل كليه مسيرهايي مي باشدكه روتر قادر به هدايت بسته ها به سمت آنها مي باشد، اين جدول مسيريابي به شكل و فرم خاص توسط روتر تنظيم خواهد شد. در داخل جدول مسيريابي يك روتر يكسري اطلاعات مريوط به مسيرها وجود دارد كه شما بايد دركت درستي از اطلاعات داخل آن داشته باشيد.

هر روتر RIP يك جدول مسيريابي دارد. اين جداول اطلاعات تمام مقاصدي را كه روتر مي داند مي تواند به آنها برسد ذخيره مي كنند. هر روتر اطلاعات جدول مسيريابي خود را به نزديكترين همسايگان خود مبادله مي كند. روترها اطلاعات جدول مسيريابي را هر 30 ثانيه براي نزديكترين همسايگان خود پخش مي كنند.

براي مثال: اگر كاربر هستيد و مي خواهيد به google.com برسيد. مسيرهاي زيادي وجود دارد كه مي توانيد از طريق آنها به سرور Google دسترسي پيدا كنيد.

در مثال زير، كاربر سه مسير دارد. RIP تعداد روترهاي مورد نياز براي رسيدن به سرور مقصد را از هر مسير شمارش مي كند. سپس مسيري را انتخاب مي كند كه داراي حداقل تعداد باشد. همانطور كه در تصوير مشاهده مي كنيد مسير 1 داراي 2 عدد Hop، مسير 2 داراي 3 عدد Hop و مسير 3 داراي 4 عدد Hop براي رسيدن به سرور مقصد است. بنابراين، RIP مسير 1 را انتخاب مي كند.

انواع RIP يا Routing Information Protocol:

ـ RIP Version 1:

اين پروتكل جهت آپديت جدول مسيريابي بين روترهاي شبكه از پيام هاي Broadcast استفاده مي كند كه هر 30 ثانيه يكبار كل جدول مسيريابي را از طريق اينترفيس هاي فعال منتشر مي كند و Metric در پروتكل RIP بر اساس Hop Count محاسبه مي شود و اين پروتكل محدوديت 15 عدد Hop Count را خواهد داشت. RIP Version 1 يك پروتكل Classful است و در صورتي كه چندين مسير داراي Hop Count يكسان باشد، Load Blancing بين مسيرها به وجود خواهد آمد. حداكثر بر روي 6 مسير با Metric يكسان مي تواند Load Blancing ايجاد شود.

برخي ويژگي هاي RIP Version 1 به شرح زير است:

• جداول مسيريابي RIPv1 هر 25 تا 35 ثانيه يك بار به روز مي شوند.         
• RIP v1 از مسيريابي Classful استفاده مي كند.
• به روزرساني هاي مسيريابي دوره اي، شامل اطلاعات subnet و پشتيباني VLSM نيستند.
• همچنين در اين نسخه هيچ گونه احراز هويتي وجود ندارد كه باعث شود RIP در برابر حملات مختلف آسيب پذير باشد.

ـ RIP Version 2: 

اين پروتكل هم از نوع Distance Vector مي باشد ولي پيشرفته تر از RIP Ver1 است. پروتكل RIP Ver 2 از Multicasting به جاي Broadcast استفاده مي كند اما قابليت كار به صورت Broadcast را نير دارا مي باشد. پروتكل RIP ver2 يك پروتكل Classless مي باشد و VLSM را پشتيباني مي كند.

RIP Ver2 همچنين از احراز هويت پشتيباني مي كند كه اين توانمندي باعث مي شود كه روترها قبل از آپديت جدول مسيريابي و رد و بدل كردن اطلاعات مسيريابي يكديگر را احراز هويت نمايند و بعد از تكميل پروسه احراز هويت جدول هاي مسيريابي را بين يكديگر مبادله كنند. در اين پروتكل انتخاب بهترين مسير بر اساس HOP Count با تداد روترها موجود در مسير محاسبه مي شود.

برخي ويژگي هاي RIP Version 2 به شرح زير است:

• اين نسخه توانايي حمل اطلاعات subnet و پشتيباني از CIDR را دارد. 
• حداكثر شمارش Hop، پانزده مي باشد.
• امكان احراز هويت دارد.
• برچسب هاي مسيريابي نيز در نسخه RIP 2 اضافه شده است. اين قابليت باعث تمايز بين مسيرهاي پروتكل RIP و مسيرهاي پروتكل هاي ديگر مي شود.

ـ RIPng:

RIPng يا RIP next generation در واقع نسخه گسترش يافته RIPv2 براي پشتيباني از IPv6 مي‌باشد. تفاوت‌هاي اصلي بين RIPv2 و RIPng عبارتند از:

• پشتيباني از شبكه IPv6.
• RIPv2 بر خلاف RIPng از به روزرساني هاي احراز هويت RIPv1 پشتيباني مي كند.
• RIPng از پروتكلUDP با پورت 521 استفاده مي‌كند.  

نكته: VLSM مخفف Variable Length Subnet Masking مي باشد و يكي از راه ها و تكنيك هاي تقسيم بندي IP به range هاي كوچكتر با Subnet هاي متغير است كه با كمترين هدر رفت IP ميتوان يك range بزرگ را به rangeهاي كوچكتر براي استفاده بهتر از شبكه خود تقسيم نمود. پروتكل هايي كه در زمره پروتكل هاي Classful قرار مي گيرند يعني پروتكل هاي RIP 1 و IGRP، از VLSM پشتيباني نمي كنند. براي همين هم براي استفاده از مزيت هايي كه VLSM ارائه مي دهد نياز به بكارگيري پروتكل هاي Classless مانند BGP، EIGRP، IS-IS، OSPF، RIP 2 داريم.

واحد Metric در پروتكل مسيريابي RIP:

ممكن است در شبكه Internetwork براي رسيدن به يك شبكه چندين مسير وجود داشته باشد، در اين وضعيت از واحدي به نام Metric براي انتخاب بهترين مسير استفاده مي شود. هر پروتكل مسيريابي به يك شكل و فرم Metric را محاسبه مي كند. در پروتكل مسيريابي RIP بهترين مسير، مسيري خواهد بود كه داراي تعداد روترها يا Hop هاي كمتري باشد. 

يكي از مشكلاتي كه پروتكل مسيريابي RIP با آن مواجه مي باشد مشكل نحوه محاسبه Metric است. در پروتكل RIP تنها روش محاسبه Metric تعداد Hop مي باشد، مشكل در صورتي به وجود مي آيد كه مسيرهاي ارتباطي داراي سرعت يكسان نباشند.

پروتكل اطلاعات مسيريابي (RIP) از تايمرهاي زير استفاده مي كند:

• update timer: فاصله بين دو پيام پاسخگويي را كنترل مي كند و به طور پيش فرض 30 ثانيه است.  
• invalid timer: تايمر نامعتبر مشخص مي كند كه يك routing چه مدت مي تواند در جدول مسيريابي باشد بدون اينكه بروز رساني شود. اين تايمر را تايمر انقضا مي‌نامند و به طور پيش فرض 180 ثانيه است.
• Flush Timer: تايمر فلاش زمان بين routeهاي بي اعتبار و يا غير قابل دسترسي را كنترل و از جدول مسيريابي حذف مي كند. به طور پيش فرض 240 ثانيه است كه 60 ثانيه طولاني تر از تايمر نامعتبر است. اين تايمر بايد روي زمان بيشتري از از تايمر نامعتبر تنظيم شود.
• Holddown Timer: اين تايمر براي تثبيت route ها هنگامي كه شمارش hop ها آغاز مي‌شود، در ورودي هر مسير شروع مي شود. در طي اين مدت، هيچ به روزرساني براي ورودي مسيريابي انجام نمي شود. مقدار پيش فرض اين تايمر 180 ثانيه است.

مزاياي پروتكل مسيريابي RIP:

ـ پيكربندي آن آسان است.

ـ هر بار كه توپولوژي شبكه تغيير مي كند نيازي به به روز رساني ندارد.

ـ تقريباً همه روترها را پشتيباني مي كند.

معايب پروتكل مسيريابي RIP:

ـ اين پروتكل فقط بر اساس تعداد Hop است. بنابراين، اگر مسير بهتري با پهناي باند بهتر موجود باشد ، آن مسير را انتخاب نمي كند.

مثال: فرض كنيد دو مسير داريم، مسير اول داراي پهناي باند 100 كيلوبيت بر ثانيه (كيلوبيت بر ثانيه) است و ترافيك زيادي در اين مسير وجود دارد در حالي كه مسير دوم داراي پهناي باند 100 مگابيت بر ثانيه (مگابيت بر ثانيه) است و رايگان است. در حال حاضر RIP مسير 1 را انتخاب مي كند هر چند كه تردد بالايي دارد پهناي باند آن بسيار كمتر از پهناي باند مسير 2 است. اين يكي از بزرگترين معايب RIP است.

ـ استفاده از پهناي باند در RIP بسيار زياد است زيرا هر 30 ثانيه به روز رساني خود را Broadcast مي كند.
ـ RIP تنها از تعداد 15 هاپ پشتيباني مي كند ، بنابراين حداكثر 16 روتر را مي توان در RIP پيكربندي كرد.
ـ در اينجا نرخ همگرايي كند است. اين بدان معناست كه وقتي هر پيوندي از بين مي رود، زمان زيادي طول مي كشد تا مسيرهاي جايگزين را انتخاب كنيد.

محدوديت هاي پروتكل مسيريابي RIP:

• تعداد hop ها نبايد از 15 تجاوز كند.
• Variable Length Subnet Masks توسط نسخه 1 RIP پشتيباني نمي شود.
• داراي همگرايي (convergence) آهسته است كه منجر به مشكلات زيادي مي‌شود.

RIP معمولا در شبكه هاي كوچك از قبيل LAN يا مجموعه اي از LAN هاي كوچك كه تشكيل يك Campus Area Network را داده اند استفاده مي شود. 

منبع : مسيريابي اطلاعات پروتكل

آپديت سرويس پك hp:

ابتدا اول در رابطه با Firmware صحبت كنيم كه اصلا چي هست؟ در واقع فريمور برنامه نرم ‌افزاري است كه روي بورد سيستم يا كنترلر قرار دارد. Firmware مسئول رفتارهاي سيستم هنگام روشن شدن آن است. در اين مقاله قصد داريم نحوه ي اپديت firmware هاي سرور hp را شرح دهيم:

شركت hp هر چند وقت يكبار پكيج هايي را براي بروزرساني firmware هاي سرور با نام service pack for proliant (SPP) ارائه مي دهيد كه مي توانيد آن را از سايت HPE دانلود كنيد. توجه داشته باشيد كه معمولاً ورژن هر SPP به صورت يك تاريخ نشان داده مي شود كه اين تاريخ، زمان ارائه آن مي باشد.

هر SPP مي تواند شامل بسياري از آپديت ها براي بروزرساني چند سرور باشد اما بايد به اين نكته توجه كرد كه هرچه سرورها قديمي تر شوند سهم آنها از اين بروزرساني كمتر خواهد شد. شما براي اينكه دستگاه خود را آپديت كنيد بايد بدانيد از كدام ورژن هاي ارائه شده استفاده كنيد. بعضي از ورژن ها به صورت full هستند و تمامي ابزارها را آپديت مي كنند، اما در بعضي ديگر ممكن است لازم باشد شما ابزار ها را به صورت جدا آپديت كنيد.

Firmware چيست و چگونه كار ميكند؟

Firmware يك برنامه نرم افزاري يا مجموعه دستورالعمل هاي برنامه ريزي شده روي يك دستگاه سخت افزاري است. اين دستورالعمل هاي لازم براي نحوه ارتباط دستگاه با سخت افزار ديگر را ارائه مي دهد. در واقع فريمور امكان كنترل كردن دستگاه را براي شما فراهم مي كند.

اما چگونه مي توان نرم افزار را بر روي سخت افزار برنامه ريزي كرد؟

سيستم عامل معمولاً در فلش ROM يك دستگاه سخت افزاري ذخيره مي شود. در حالي كه ROM “حافظه فقط خواندني” است، ROM فلش را مي توان پاك كرد و دوباره نوشت، زيرا در واقع نوعي حافظه فلش است.

مي توان firmware را “نيمه دائمي” دانست زيرا در همان حالت باقي مانده است مگر اينكه توسط به روزرساني، به روز شود. براي اينكه بتوانيد با سيستم عامل جديد كار كنيد شايد لازم باشد سيستم عامل برخي از دستگاه ها مانند هارد درايو ها و كارت هاي ويديو، كارت هاي گرافيكي، كنترلر هاي RAID را به روز كنيد. سازندگان درايو CD و DVD اغلب به روزرساني سيستم عامل را در اختيار شما قرار مي دهند كه به درايوها امكان خواندن رسانه هاي سريعتر را مي دهد. گاهي اوقات توليدكنندگان به روزرساني firmware را ارائه مي دهند كه به راحتي دستگاه هاي آنها كارايي بيشتري دارند.

SPP چيست؟

سرويس پك HP يا Service Pack for ProLiant يا SPP يكي از سيستم هاي ارائه شده توسط شركت HPE است كه براي بروزرساني سرورهاي Proliant استفاده ميشود. مجموعه اي از فريمورها، درايورها و smart component هاست كه از طريق ابزار sum در محيط شما اجرا مي شود. SPP در واقع پكيجي از ISO است. اين راهكار، از نرم افزار SUM به عنوان ابزار پياده سازي استفاده مي كند.

Smart Update Manager (SUM) چيست؟

Smart Update Manager (SUM) و Service Pack for ProLiant (SPP) با همديگر ايجاد Hewlett Packard Enterprise Smart Update Technology مي كنند، براي حل مشكل به روزرساني هاي وقت گير، گراني قيمت و خطا.

SUM ابزاري نوآورانه براي به روز نگه داشتن سيستم عامل، درايورها و نرم افزار سيستم HPE ProLiant ، HPE Synergy ،HPE BladeSystem و HPE Moonshot زيرساخت ها و گزينه هاي مرتبط با آن است. سخت افزار نصب شده و نسخه هاي فعلي سيستم عامل، درايورها و نرم افزار سيستم را كشف مي كند، يك توصيه به روز رساني ارائه مي دهد و به روزرساني ها را به منظور كارآمد براي كاهش تأثير بر عمليات اعمال مي كند.

 رابط هاي مختلفي براي اعمال به روزرساني ها فراهم مي كند، بنابراين مي توانيد رابط متناسب با نيازهاي خود را انتخاب كنيد. سرورها را در حالت آفلاين يا آنلاين، به صورت محلي يا از راه دور از طريق مرورگر وب يا تعاملي يا خودكار به روز كنيد.

ويژگي هاي كليدي HPE SUM:

1. سهولت مديريت سرور را افزايش مي دهد: Smart Update Manager (SUM) اجازه مي دهد تا تعمير و نگهداري ادمين ها از طريق كنسولي كه دارايGUI ، CLI يا تعاملي مبتني بر مرورگر انجام شود، بنابراين زمان سفر كاركنان كاهش مي يابد.
2. در تركيب با Service Pack براي ProLiant (SPP)، يك راه حل كامل براي روشن و فعال نگه داشتن سيستم هاي HPE با جديدترين سيستم عامل و درايورها ارائه مي دهد.
3. ادغام هاي SUM با HPE OneView و HPE iLO Amplifier Pack اجازه مي دهد سيستم عامل، درايور و نرم افزار سيستم را از داخل HPE OneView و HPE iLO Amplifier به روز كنيد.
4. اطلاعات يكپارچه در مورد وابستگي ها، از جمله HPE Onboard Administrator و HPE Virtual Connect، براساس آزمايش گسترده هر Service Pack براي ProLiant (SPP)
5. ويژگي هاي استقرار از جمله گزارش هاي زنده كه اطلاعات دقيق فرآيند به روزرساني هدف را ارائه مي دهند.
6. افزايش عملكرد، انعطاف پذيري و امنيت: (SUM) بدون نياز به عوامل يا ساير نرم افزارهاي نصب شده دائمي در گره هاي هدف فعاليت مي كند.
7. عملكرد پايه شامل اعتبار سنجي، اختصاص خطوط اصلي در به روزرساني هدايت شده، فيلتر پويا، فيلتر كردن با مدل سرور و امكان بارگيري خطوط اصلي از سرور
8. به روزرساني هاي ضد دستكاري ارائه مي دهد، زيرا به روزرساني سيستم عامل فقط از طريق HPE iLO قابل دسترسي است و به صورت ديجيتالي معتبر است.
9. معماري بسيار كارآمد فناوري Smart Update به يك برنامه قدرتمند و در عين حال سبك با مقياس پذيري عالي و همچنين مستقل و همچنين يكپارچه با HPE OneView ،HPE iLO Amplifier Pack و Intelligent Provening منجر مي شود.
10. پشتيباني گسترده از سيستم عامل آنلاين و به روزرساني درايور، براي فعال شدن فقط به يك راه اندازي مجدد نياز داريد كه منجر به كاهش زمان خرابي مي شود.
11. فهم و استفاده از اسناد با قالب و محتواي سازگار آسان است.

Smart Update (SUT) چيست؟

يكي ديگر از ابزار هاي بروزرساني فريمور ها و درايو ها ي سرور hp در كنار sum است. ابزارهاي Smart Update (SUT) يك افزونه SUM است كه HPE OneView و سرورهاي HPE iLO Amplifier Pack را قادر مي سازد تا به صورت خودكار به روزرساني ها را انجام دهند تا عمليات IT را كاهش دهند.

SUT يك ابزار سيستم عامل (OS) است كه توانايي انجام آنلاين سيستم عامل و يا به روزرساني درايور را از طريق شبكه مديريت HPE iLO سرورها بدون نياز به اعتبار سيستم عامل فراهم مي كند. SUT از ويندوز، لينوكس (RedHat و VMware ESXi) پشتيباني مي كند.

HPE Smart Update Tools (HPE SUT) توانايي انجام هر دو سيستم عامل و به روزرساني درايورهاي سيستم عامل را بصورت آنلاين و بدون نياز به داشتن مدارك در HPE OneView و بدون تخريب سرعت شبكه توليد فراهم مي كند.

ويژگي هاي HPE Smart Update Tools:

1. سهولت مديريت: HPE OneView و iLO Amplifier Pack را قادر مي سازد تا به طور خودكار به روزرساني ها را انجام دهد تا عمليات IT را كاهش دهد.
2. پشتيباني از وابستگي و مديريت توالي بين درايورها و سيستم عامل.
3. به روزرساني ها با استفاده از SUT از طريق شبكه مديريت HPE iLO بدون نياز به اعتبار سيستم عامل انجام مي شود.
4. زمان خرابي را كاهش مي دهد: Smart Update Tools (SUT) تعداد راه اندازي مجدد مورد نياز براي فعال سازي را محدود مي كند.
5. به روزرساني آنلاين براي نصب سريع و به روزرساني در دسترس است.

ويدئو آموزشي Service Pack For Proliant (SPP):

در ادامه قصد داريم آموزش تصويري Service Pack Proliant را توضيح دهيم:

پس از دانلود ورژن SPP موردنظر خود به صورت فايل ISO بايد ان را در فلش بوتيبل شده كپي كنيد. توجه داشته باشيد كه گاهي اوقات لازم است براي نصب يك سري برنامه ها بر روي سرور ها و استوريج هاي hp از برنامه ي مخصوص سرور HP با نام USB Key Utility براي بوتيبل كردن فلش استفاده كنيد.

USB Key Utility يك برنامه Windows است كه محتواي Intelligent Provisioning يا SPP و ساير تصاوير CD يا DVD را در درايو فلش USB كپي مي كند. پس از كپي كردن داده ها در درايو فلش USB، به جاي استفاده از CD يا DVD ،Intelligent Provisioning يا SPP را از درايو فلش USB اجرا كنيد. اين فرايند در عمليات Headless-Server سودمند است. همچنين با اجازه دادن به كاربر براي بازيابي تصاوير خود از وب و سفارشي كردن آنها در صورت لزوم، ذخيره سازي، حمل و نقل و استفاده از مطالب را ساده مي كند.

ابتدا باهم آموزش USB Key Utility را خواهيم ديد:

1ـ ابتدا نرم افزار USB Key Utility را از سايت HP دانلود كنيد.نرم افزار را اجرا و بر روي گزينه ي NEXT كليك كنيد.

2ـ در ادامه با قبول كردن شرايط و مقررات گزينه ي NEXT را زده و ادامه دهيد.

3ـ در اين مرحله با توجه به اين كه فلش ديسك ما بوتيبل است يا خير يكي از گزينه ها را انتخاب مي كنيم: گزينه ي اول براي زماني است كه فلش ما بوتيبل نشده است و گزينه ي دوم براي وقتي است كه فلش ما بوتيبل شده است بهتر است هميشه گزينه ي اول را انتخاب كنيم تا درصورتي كه از بوتيبل بودن فلش خود اطمينان نداريم اين كار را مجدد انجام دهيم.

4ـ در اين مرحله فايل مورد نظر را انتخاب مي كنيم، گزينه ي اول براي مواردي كه فايل انتخابي شما از روي CD يا DVD است، گزينه ي دوم انتخاب فايل ISO است اين گزينه را انتخاب كرده و به مرحله ي بعد مي رويم.

5ـ در اينجا نرم افزار هشدار ميدهد كه در صورت بوتيبل شدن فلش ديسك شما فرمت مي شود و اطلاعات داخل ان پاك مي شود OK مي كنيم.

6ـ در مرحله ي اخر اطلاعات فايل ISO در داخل فلش بوتيبل شده كپي مي شود. پس از پايان كار ميتوانيد فلش را جدا كرده و به سرور متصل كنيد.

حال مي توانيم Service Pack Proliant را برروي سرور نصب كنيم:

سرور را روشن يا ريستارت كرده و فلش را متصل مي كنيم. پس از بوت شدن سرور با فلش تصوير زير را مشاهده مي كنيم.

1ـ با دو دستور مواجه مي شويم:

ـ دستور اول بروزرساني سرور به صورت اتوماتيك و دستور دوم بروزرساني به صورت دستي است.

ـ گزينه ي دوم را انتخاب كرده و پيش مي رويم.

2ـ اجازه مي دهيم لود شود.

3ـ در اين قسمت زبان موردنظر يعني English را انتخاب مي كنيم و گزينه ي accept را زده و next مي كنيم.

4ـ در صفحه ي بعد دو گزينه داريم: سمت چپ (Firmware Update) و سمت راست (Smart Storage Administrator SSA).در برخي از ورژن هاي SPP ممكن است گزينه ي سومي به نام Insight Diagnose وجود داشته باشد كه براي تست سخت افزار ها در اختيار كاربران قرار مي گيرد.

5ـ Firmware Update را انتخاب مي كنيم.

6ـ سه مرحله مشاهده مي كنيم. بايداجازه دهيم مراحل يكي يكي طي شوند.

ـ مرحله 1 (inventory): در اين مرحله كليه سخت افزار ها بررسي مي شوند تا مشخص شود كدام سخت افزار ها نياز به بروزساني دارند. اجازه ميدهيم اين مرحله كامل شود پس از اجراي كامل در پايين صفحه گزينه ي next فعال مي شود. Next مي كنيم.

ـ مرحله 2 (review): در اين قسمت ما مي توانيم ليستي از سخت افزار هايي كه اپديت انها در اين SPP اورده شده است را مشاهده كنيم. در سمت راست installing version و available version يعني نسخه ي فعلي و نسخه ي جديدتر را مشاهده مي كنيم، اگر سخت افزاري نياز به اپديت داشته باشد گزينه ي كنار ان فعال است. اما ما مي توانيم هركدام را كه خواستيم فعال يا غيرفعال كنيم سپس در پايين صفحه گزينه ي deploy را مي زنيم.

ـ مرحله 3 (Deployment): در اين مرحله تمام بروزرساني هاي كه در مرحله ي قبل انتخاب كرديم انجام مي شوند. اين مرحله ممكن است كمي زمانبر باشد. پس از پايان دكمه ي Reboot را زده و اجازه ميدهيم سرور ريستارت شود.

اكنون كار به اتمام رسيده وسرور ما اپديت شده.

توجه داشته باشيد در حالي كه گزينه ي اول كه اپديت به صورت اتوماتيك است را انتخاب كنيد، مستقيم به مرحله 3 مي رويد و سيستم به طور خودكار تمامي سخت افزارهاي در دسترس را شناسايي كرده و اپديت مي كند.

منبع : نحوه به روز رساني سرويس پك hp 

سرور چيست؟

به صورت كلي مي توان گفت سرور، سيستمي است كه وظيفه سرويس دهي و ارائه خدمات به ساير سيستم هاي ديگر را بر عهده دارند. سيستم هايي كه از سرور خدمات دريافت مي كنند، تحت عنوان خدمات گيرنده يا كلاينت (Client) شناخته مي شوند. دواقع اين سرورها يا سيستم هاي سرويس‌دهنده، كامپيوتري هستند كه در طول شبانه‌روز به‌طور مداوم به شبكه جهاني اينترنت متصل بوده و داراي سخت‌افزارها و نرم‌افزارهاي اختصاصي است.

يك كامپيوتر خانگي هم كه سيستم هاي ديگر به آن متصل هستند و خدمات دريافت مي كنند، يك سرور به شمار مي آيد. در حقيقت تنها تفاوت آن با ساير كامپيوتر هاي خانگي امكان اتصال آن به شبكه و ارائه خدمات به ساير سيستم ها است. اين كار به كمك برنامه ها و تنظيماتي كه بر روي آن پياده شده اند، امكان پذير مي شود.

براي مثال زماني كه شما سايت هاي مختلفي را در مرورگر خود وارد مي كنيد و به استفاده از خدمات آن ها مي پردازيد، در واقع شما نقش سرويس گيرنده يا همان كلاينت را بازي مي كنيد.همچنين سيستمي هايي كه تحت شبكه به شما اين خدمات را ارائه مي كنند، سرور يا سرويس دهنده نام دارند.

انواع سرورهاي بر اساس زيرساخت: 

ـ سرور اشتراكي: 

اين نوع سرورها همانطور كه از نامش پيداست داراي منابع اختصاصي نبوده و داراي محدوديت سخت افزاري هستند. در واقع در اين سرورها ممكن است چندين سايت يا هاست وجود داشته باشد و مشكل سايت‌ها ممكن است بر روي سايت‌هاي ديگر تاثير بگذارد. به طور كلي اين سرورها به‌صورت مشترك در اختيار كاربران قرار مي‌گيرند.

از معايب سرورهاي اشتراكي مي توان به محدود بوده منابع و همچنين امنيت پايين اشاره كرد. به همين دليل اين سرورها براي شركت ها و سازمان هاي بزرگ مناسب نيستند. در واقع تنها زماني مي توان از اين سرورها استفاده كرد كه شركت كوچك و يا تازه تاسيس است و مي خواهد در هزينه هاي خود صرفه جويي نمايد. 

ـ سرور مجازي: 

در اين نوع سرورها يك سرور فيزيكي با استفاده از نرم افزاري هاي مجازي سازي به بخش هاي كوچكتر تقسيم مي شود. هر كدام از اين بخش ها به طور مستقل به همراه سيستم عامل و اپليكيشن هاي خود اجرا مي شوند. 

البته لازم به ذكر است كه منابع اين نوع سرورها بسته به نوع سيستم مجازي ساز مي تواند اختصاصي و يا اشتراكي باشد. البته نوع سخت افزار در اين نوع سرورها نيز اهميت دارد. در واقع اين نوع سرورها حد واسط ميان سرورهاي اشتراكي و اختصاصي مي باشد كه در اين صورت شما به منابع بيشتري دسترسي داريد.

در سرورهاي مجازي، سايت‌هايي كه روي يك سرويس‌دهنده و يا وب سرور قرار مي‌گيرند، به مراتب كمتر از سايت‌هاي موجود در سرورهاي اشتراكي هستند. به‌همين دليل فضاي بيشتري را در اختيار خواهيد داشت. بسته به نوع مجزاي ساز، منابعي كه در اختيار مشتريان قرار مي‌گيرد مي‌تواند كاملاً اختصاصي و يا مشترك باشد. هدف از ارائه سرور مجازي در واقع كاهش هزينه‌ها مي‌باشد.

ـ اختصاصي:

اين نوع سرورها بر خلاف سرورها اشتراكي براي وب سايت‌هاي پربازديد، شركت‌ها و سازمان‌هاي بزرگ مانند فروشگاه‌هاي آنلاين كه نياز به امنيت، سرعت‌بالا، پهناي باند مناسب و دسترسي بالا براي نصب هرگونه نرم‌افزار يا ايجاد تغييرات دارند، مناسب مي باشند.

كاربران اين سرورهاي اختصاصي در CPU، رم، فضاي ذخيره سازي و پهناي باند كاملا اختصاصي ميزباني خواهند شد. خريد سرور اختصاصي براي توسعه دهندگان وب و اپليكيشن يك انتخاب مناسب به حساب مي آيد زيرا براي نصب نرم‌افزار و ايجاد تغييرات محدوديتي ندارند. مورد ديگري كه بايد در رابطه با اين سرورها بدانيد اين است كه هزينه سرورهاي اختصاصي با توجه به نوع سيستم‌عامل، منابع و منطقه جغرافيايي متغير است. اين نوع سرور‌ها به علت انعطاف بالايي كه دارند مي‌توانند پاسخگوي نرم افزارهاي متعدد و گوناگوني باشند كه بر روي آنان نصب مي‌شوند.

ـ سرور كولوكيشن يا ديتاسنتر:

سرور Colocation به امكان ارائه فضاي رك،IP مورد نياز، پهناي باند و تامين برق مورد نياز تجهيزات شبكه و سرورها، گفته مي شود كه همه اين خدمات براي نگهداري سخت‌افزار در ديتاسنتر است كه توسط شركت هاي ارائه كننده هاستينگ ارائه مي شود.

در خدمات Co-Location (كولوكيشن)، سخت‌افزار و تجهيزات سروري شما به شركت هاي هاستينگ تحويل داده خواهد شد، آنها نيز پس از تحويل آن ‌را در بستر شبكه ديتاسنتر نصب نموده و دسترسي‌ هاي لازم براي كنترل سرور را در اختيار شما قرار خواهند داد. با ارائه اين خدمات از سوي شركت هاي هاستينگ، ماهانه مبلغي به عنوان هزينه اجاره رك و همچنين در صورت انجام ساير خدمات از سوي خدمات گيرنده دريافت خواهد شد.

همانطور كه گفته شد در اين نوع سرور، سخت افزار‌ها مانند، هارد سرور، رم سرور و CPU سرور توسط كاربر خريداري شده و به دلخواه او نصب مي‌گردد. تمامي نيازهاي نرم افزاري سرور مانند نصب سيستم عامل و نصب نرم افزارها هم توسط كاربر صورت مي‌پذيرد. همچنين مالك سرور اجازه دسترسي به سرور را دارد. لازم به ذكر است كه در كولوكيشن تنها هزينه‌هاي مربوط به نگهداري سرور از كاربر دريافت مي‌شود كه طبيعتاً هزينه‌ها به شكل چشمگيري كاهش مي‌يابند. 

ـ سرور Cloud يا ابري:

اين سرورها كه از قابليت اطمنيان بالايي برخوردار بوده همان سرورهاي مجازي اختصاصي هستند كه در زيرساخت رايانش ابري ايجاد و مديريت مي شوند. فضاي كلود به تعداد نامحدودي از دستگاه‌ها اجازه مي‌دهد تا به عنوان يك سيستم واحد عمل كنند. اين سرورها مقياس‌پذيري و هزينه كمتري نسبت به سرورهاي ديگر مانند سرور اختصاصي دارند.

سرور ابري از مشكلات سخت افزاري كه ممكن است در سرورهاي فيزيكي رخ دهد به دور بوده و پايدارترين گزينه براي شركت هايي است كه مي خواهند هزينه كمتري داشته باشند. سرورهاي ابري سرويس سريع‌تري ارائه مي‌دهند در نتيجه با هزينه مشابه سرور فيزيكي منابع و خدمات سريع‌تري دريافت خواهيد كرد. همچنين بروزرساني آن بسيار آسان و سريع است.

انواع سرور :

ـ Web سرور:

وب سرورها نرم افزارها يا سخت افزارهايي هستند كه امكان دسترسي به محتوا را از طريق اينترنت فراهم مي كند. اين نوع سرور، همانطور كه از نامش پيداست، مخصوص ميزباني وب سايت ها مي باشد و با استفاده از سرويس هاي خاص ارتباط بين آدرس ها و كاربران شبكه هاي اينترنتي را با صفحات وب فراهم مي نمايد. درواقع كاربرد آن به طور ويژه در حوزه ي وب هاستينگ و راه اندازي سايت مي باشد.

ـ Standelone سرور:

به سروري گفته مي شود كه هيچ وابستگي به منبع خارجي ندارد و بدون اين وابستگي به كاربران خود خدماتي را ارائه مي نمايد. در واقع اين سرورها زيرشاخه و يا زيرساخت يك شبكه بزرگتر محسوب نمي شود.

ـ Name سرور:

Name Server ها قسمت مهم Domain Name System يا DNS هستند كه وب سايت ها با استفاده از آنها امكان استفاده از نام دامنه را به جاي آي پي آدرس ها مي دهند.

ـ Printer سرور:

كامپيوتر يا دستگاهي است كه از طريق شبكه به يك يا چند پرينتر و تعدادي كلاينت متصل شده و پس از دريافت فرمان پرينت از كلاينت ها آن را به پرينتر مناسب منتقل مي كند. Fax Server نيز مشابه با اين سرور است كه تفاوت آن ارتباط با دستگاه هاي فكس بجاي پرينتر است.

ـ Fax سرور:

همانطور كه گفته شد دقيقه مشابه Printer Server مي باشد.

ـ غير مجاز مي باشد سرور:

اين سرورها در واقع واسط ميان كلاينت ها و سرورهاي ديگر هستند و هنگامي كه كاربر بخواهد اطلاعاتي چون فايل، صفحات وب و ساير منابع را از سرور ديگري دريافت كند، به  غير مجاز مي باشد server متصل مي شود. 

ـ Sound سرور:

سروري كه دسترسي و استفاده از ابزارهاي صوتي همچون كارت صدا را مديريت مي كند.

ـ Application سرور:

سروري است كه توانايي اجراي برنامه هاي نرم افزاري خاصي را داشته و كاربران از روي كامپيوتر هاي خود مي توانند به نرم افزارها دسترسي داشته باشند.

ـ Database سرور:

 اين مدل معمولا در اختيار سازمان هاي بسيار بزرگ قرار داده مي شود و به صورت است كه Database مورد استفاده يك نرم افزار يا سرويس كه توسط كاربران بر روي كامپيوتر هاي آن ها مورد استفاده قرار مي گيرد، بر روي سرور قرار مي گيرد و تمام كاربران و كامپيوتر هاي متصل از يك ديتابيس مشترك كه بر روي سرور مي باشد، استفاده مي كنند و اطلاعات نيز به صورت يكپارچه و متمركز ذخيره سازي و پردازش مي گردد.

ـ File سرور:

فايل سرور، سيستم مديريت و ذخيره سازي فايل است و سروري است كه دسترسي به فايل‌ها را فراهم مي‌كند يعني به عنوان مكان ذخيره سازي مركزي فايل است كه چندين سيستم مي‌توانند به آن دست يابند. در واقع فايل هاي مورد نياز يك مجموعه بر روي سرور قرار مي گيرد و كاربران مختلف از كامپيوتر هاي مختلف مي توانند به فايل ها دسترسي داشته باشند كه امكان محدود كردن دسترسي ها براي هر كاربر به صورت ويژه نيز وجود دارد.

ـ Game سرور:

علاقه مندان به بازي هاي كامپيوتري مي توانند به اين سرورها متصل شده و به صورت آنلاين به انجام بازي هاي گروهي بپردازند. اين نوع سرور درواقع Application Server هايي هستند كه تنها براي بازي استفاده مي شوند.

ـ Home سرور:

سروري براي منازل مسكوني است كه از طريق يك شبكه خانگي و اينترنت به ساير دستگاه هاي داخل خانه خدمات ارائه مي دهد.

ـ Media سرور:

اين نوع از سرور مربوط به اشتراك Media مي باشد. براي مثال يك ويديو يا فايل صوتي بر روي سرور قرار مي گيرد و كاربران مي توانند بدون نياز به دانلود فايل آن را بر روي كامپيوتر خود مشاهده كنند.

ـ Communication سرور:

از اين سرور براي راه اندازي سرويس هاي ارتباطي استفاده مي شود. كه در آن هر كاربر و يا كامپيوتر به عنوان يك end point مي توانند با اتصال به سروري كه براي اين منظور راه اندازي شده است با ديگر كاربران در ارتباط باشد و متن ها موارد مورد نياز را به كاربر يا end point مقابل خود ارسال كند، كه ميزان دسترسي ها و ارتباطات هر فرد با افراد ديگر نيز توسط سرويس هاي  امنيتي كنترل مي گردد.

ـ Computing سرور:

اين سرور براي انجام پردازش و محاسبه استفاده مي گردد، به اين صورت كه در زماني كه پردازنده هاي يك كامپيوتر براي پروسه يا كاربري خاصي كافي نمي باشند، مي توان با اتصال اين كامپيوتر به يك سرور ديگر از پردازنده هاي سرور نيز در كنار پردازنده هاي كامپيوتر كاربر استفاده نمود.

ـ Mail سرور:

اين سرورها همانطور كه از نامشون پيداست براي ارسال ايميل استفاده مي شوند. به اين صورت كه بر روي سرور يك سرويس ارسال ايميل يا WebMail قرار مي گيرد و خدمات و تراكنش هاي ارسال ايميل از طريق آن سرور انجام مي گردد.

سيستم عامل سرور و انواع آن:

سرور ها داراي نرم افزار و سيستم عامل هاي مختص به خود هستند كه بر روي اين كامپيوتر ها نصب مي شود. از اين جمله سيستم‌ عامل‌‌ سرور مي توان به سيستم عامل هاي هاي مختلف Linux و Windows Server اشاره كرد. به همين دليل در هنگام نصب سيستم عامل سرور بايد به كاربرد سرور و نرم افزار هايي كه بر روي آن نصب شده است توجه داشت. از جمله اين سيستم عامل ها مي توان به: 

ـ لينوكس: پر استفاده ترين سيستم عامل در دنياي ميزباني وب به حساب مي آيد و از دلايل آن مي توان به رايگان بودن و متن باز بودن آن اشاره كرد. اين حالت باعث مي شود كه ارتقاي نرم افزاري و كارهاي مديريتي به سادگي و بدون نياز به موارد اضافي انجام شود. و تمامي توزيعات لينكوس مانند CentOS، Fedora Core و Debian را شامل مي شود.

ـ ويندوز: مطمئنا اكثراً با اين سيستم عامل آشنايي داريد و با يك رابط گرافيكي رو به رو هستيد كه شباهت زيادي به كامپيوتر خانه تان دارد. اگر شما پروژه اي داريد كه آن را با استفاده از تكنولوژي ASP.NET نوشته ايد شما نياز داريد براي اجراي آن از ويندوز سرور استفاده كنيد. تمامي ورژن هاي مختلف ويندوز مانند windows 7 , 8 , 10 وwindows server  را شامل مي شود .

منبع : سرور چيست

هارد سرور چيست؟

مطمئنا شما تا به حال تعداد زيادي هارد را جهت مصرف شخصي خريداري كرده ايد و با نحوه خريد آن ها آشنايي داريد، اما وقتي صحبت از هارد سرور به ميان مي آيد، موضوع كمي پيچيده تر مي شود. به همين دليل نياز است هنگام خريد هارد سرور نكات خاصي را رعايت كنيد. ما در اين مقاله سعي داريم تا شما را با اين نكات آشنا نماييم، زيرا هارد يكي از اجزاء ضروري و مهم در سرورها به شمار مي رود، به طوري كه مي بايست با كمترين تأخير به درخواست ها پاسخ داده و سطح بالايي از يكپارچي را براي داده فراهم نمايد.

در واقع هارد سرور به هاردي گفته مي شود كه بر روي سرور قرار گرفته و از آنجا كه سرورها به عنوان هسته اصلي ذخيره ديتا در شبكه به حساب مي آيند، هاردهاي نصب شده بر روي آنها نيز از اهميت ويژه اي برخوردار هستند.

به طور كلي هاردها به طور مداوم داده ها را مي خواند و مي نويسد بنابراين بايد حداقل تأخير، حداكثر قابليت اطمينان، سرعت و عملكرد را فراهم نمايد. در زير به مهمترين علل وجود هارد سرور مي پردازيم:

ـ قابليت اطمينان: از دست دادن داده هاي غير قابل بازيابي مي تواند ضررهاي چند ميليوني را به يك كسب و كار وارد نمايد.
ــ عملكرد: سرورها براي رسيدگي به چندين درخواست طراحي شده اند كه بايد سريع پردازش شوند.
ـ زمان پاسخ: كاربران مجبور نيستند منتظر بمانند تا درخواست هاي آنان پردازش شود.

شما مي توانيد براي خريد هارد سرور بر روي لينك كليك كنيد.

آيا مي توان از هاردهاي معمولي به جاي هارد سرور استفاده كرد؟

مطمئناً استفاده از اين هارد ها ارزان تر و مقرون به صرفه تر خواهد بود اما نكته قابل توجه اين است كه آن ها براي استفاده در سرور طراحي نشده اند. حالا بريم به بررسي چند دليل براي رد اين موضوع:

به عنوان مثال، يك HDD معمولي مقاومت كمي در برابر لرزش هايي كه ممكن است سرور به آن وارد نمايد دارد. به عبارت ديگر، شوكي كه HDD سرور مي تواند بدون هيچ گونه صدمه اي تحمل كند را به هيچ وجه يك هارد معمولي نمي تواند تحمل كرده و صد در صد صدمه خواهد ديد. علاوه بر اين، HDD هاي معمولي داراي سطح بالايي از خطاهاي غير قابل بازيابي هستند و از دستورات كنترل كننده RAID پشتيباني نمي كنند.

يك HDD معمولي در خانه بسيار خوب كار مي كند، بنابراين فقط براي ايجاد فضاي ذخيره سازي كوچك مانند تصاوير يا فيلم هاي خانگي مناسب هستند.

پس تفاوت هارد سرور با هارد معمولي شامل: 

1. مكانيزم خنك كردن، سنسورهاي تشخيص و تصحيح لرزش و كنترل جريان هوا در هارد سرور با هارد معمولي فرق دارد.
2. ويژگي‌هاي بيشتري در زمينه error detection and correction دارد.
3. هارد سرور در دو نوع simple swap and hot swap وجود دارد. هارد سرور hot swap را مي‌توان بدون خاموش كردن سرور، از سرور خارج و يا تعويض كرد. اين هاردهارا هات پلاگ هم مي‌نامند و معمولا اينترفيس SAS دارند. هارد Simple swap هارد معمولي است كه شلف آبي رنگ دارد.
4. هارد سرور در زمينه پيكربندي RAID ويژگي‌هاي بيشتري دارد.
5. فريمور هارد سرور داراي error recover control (ECC) است كه وظيفه كنترل خطا در محيط RAID را بر عهده دارد. 
6. هارد سرور، قابليت اطمينان بيشتر و سرعت بيشتر و البته قيمت بيشتر هم دارند.
7. هارد سرور كارايي بيشتري دارد و مي‌تواند همزمان چندين درخواست را پاسخ دهد.
8. زمان پاسخ به درخواست در هارد سرور كمتر است و البته طول عمر بيشتري دارد.
9. حافظه Cache بيشتري دارد.

با انواع هارد سرور كه امروزه سرورها مي توانند از آنها استفاده نمايند:

ـ SATA: سرعت اين نوع از هارد ها بين 5400 دور در دقيقه و 7200 دور در دقيقه متفاوت است. اين درايوها تقريباً مشابه HDD هاي معمولي هستند. 

ـ SATA RAID يا SATA RE: سرعت كار 7200 دور در دقيقه است. اين درايوها از دستورات ويژه كنترل كننده RAID پشتيباني مي كنند.

ـ SAS: نوع خاصي از HDD با سرعت بسيار بالا (تا 15000 دور در دقيقه) براي ذخيره سازي داده هاي پر استفاده. 

حالا اولين كاري كه بايد انجام بديد اين هست كه تصميم بگيريد چه نوع هاردي را خريداري نماييد.

SAS يا SATA:

به طور كلي هارد درايوهاي SAS داراي قيمت بالاتري بوده و براي استفاده در سرورها و شبكه هاي بزرگ با پردازش اطلاعات بالا مناسب تر مي باشند، در حالي كه هارد درايوهاي SATA ارزان تر بوده و براي ذخيره اطلاعات كامپيوتري مناسب مي باشند. در ابتدا پهناي باند رابط SAS بيشتر از SATA بود.

اما در نسل 3 (SATA III) پهناي باند حداكثر 6 گيگابايت بر ثانيه و همچنين بيشتر از نسل دوم SAS است. امروزه سرورهايي با كنترل كننده نسل سوم SAS با پهناي باند تا 12 گيگابايت در ثانيه در دسترس هستند. در واقع درايوهاي SATA براي ايجاد فضاي ذخيره سازي مناسب هستند كه به حداكثر عملكرد نياز ندارند.

جهت آشنايي بيشتر به لينك مجاور مراجعه نماييد: تفاوت ميان هارد درايوهاي SAS و SATA

انواع هارد سرور از نظر تكنولوژي:

ـ HHD: اين هاردها در وقاع داراي قطعات متحركي هستند مانند پلاتر و هد كه ديتا بر روي صفحات هارد ذخيره مي شود. يكي از پارامترهاي مهم در اين هارد ها سرعت چرخش ديسك بوده كه با RPM بيان مي شود و داراي مقاديري چون 15000، 10000، 7200، 54000 هستند. هرچه RPM بيشتر باشد زمان تاخير چرخش ديسك و زمان دسترسي كم مي‌شود و نتيجه آن كارايي بالاتر و البته قيمت بيشتر است.

ـ SSD: هارد  SSD مخفف Solid State Drive است و برعكس HHD هيچ قطعه متحركي ندارد در نتيجه هدي ندارد كه براي خواندن و نوشتن ديتا حركت كند و همين باعث افزايش طول عمر و سرعت آن مي‌شود. پس سوال پيش مي آيد كه ديتا كجا ذخيره مي شود؟ SSD ديتا را روي حافظه فلش ذخيره مي‌كند. ظرفيت SSD ها بين ۱۲۰ گيگابايت تا ۲ ترابايت و قيمت آنها ۲ تا ۴ برابر هاردهاي SATA است.

ـ NVMe: مخفف Non-Volatile Memory Express است كه در سال ۲۰۱۳ عرضه شد. NVMe نوعي SSD است كه روي اسلات PCIe مادربورد نصب مي‌شود. PCIe سرعت بالايي دارد و در هاردها سرعت را به ۳۲Gb/s و پهناي باند و توان عملياتي را به ۳.۹GB/s مي‌رساند. كاربرد آن در گيمينگ و اديت ويدئو با رزولوشن بالا است.

هر آنچه در رابطه با هارد هاي SSD بايد بدانيد:

همانطور كه در بالا گفته شد هاردهاي SSD برعكس HHD ها هيچ قطعه متحركي نداشته و در نتيجه از سرعت و كارايي بالاتري برخوردارند. همچنين SSD ها داراي ويژگي هاي خاصي هستند كه سبب افزايش سرعت و كارايي سيستم خواهد شد.

از جمله مزاياي هارد هاي SSD:

ـ كارايي بالاتر و زمان تاخير بهتر

ـ كاهش زمان بوت شدن سيستم

ـ اجرا و بارگذاري انواع نرم افزار به صورت بي وقفه

ـ پشتيباني از رابط ورودي / خروجي DDR4

ـ سرعت بالاي كپي انواع فايل‌ها

ـ كاهش مصرف انرژي و توليد گرما

ـ قابليت اطمينان بالا؛ پايداري و ماندگاري اطلاعات

ـ پشتيباني از RAID

ـ حفاظت از سرمايه

معايب هارد هاي SSD:

ـ از معايب اين هارد هاي متوان به قيمت بالاي آن نسبت به HHD ها اشاره كرد.

انواع هارد سرور بر اساس اندازه:

اندازه هارد سرورها كه با عنوان فرم فاكتور درايو هم بيان مي‌شود شامل دو دسته است ۳.۵ و ۲.۵ اينچي كه به ترتيبLFF و SFF نام دارند.

اندازه ۳.۵ اينچي يا LFF رايج‌ترين اندازه براي هارد است و ظرفيت مناسبي براي ذخيره ديتا در اختيارتان مي‌گذارد. اين اندازه در سرورهايي كه حجم ديتا زياد است توصيه مي‌شود. البته لازم به ذكر است هارد ۳.۵ اينچي در مقايسه با هارد ۲.۵ اينچي، مصرف برق بيشتري دارد. قيمت هارد ۳.۵ اينچي در كنار ظرفيت بالايي كه دارند باعث مي‌شود هزينه ذخيره هر گيگ ديتا، به صرفه باشد.

هاردهاي SSD در اندازه ۲.۵ اينچي در بازار هستند و براي آنها مي‌توانيد از مبدل ۳.۵ اينچي استفاده كنيد تا در سرور جاي گيرد. ظرفيت هارد ۲.۵ اينچي در مقايسه با ۳.۵ اينچي كمتر است و اصولا در قيمت بيشتر و سرعت بالاتر معروفند.

آشنايي با ويژگي ها مهم در هارد سرورها:

اگر به قسمت محصولات در سايت مسترشبكه مراجعه كرده و بر روي هارد سرور اچ پي كليك كنيد با انواع مختلفي از اين هاردها مواجه خواهيد شد. مطمئنا شما هم مي خواهيد بدانيد كه تفاوت ميان آنها چيست؟ پس به مثال زير توجه كنيد:

 همانطور كه مشاهده مي كنيد هارد سرور اچ پي 300GB SAS 12G 15K SFF داراي اعدادي است كه ممكن است با آنها آشنايي نداشته باشيد پس در ادامه با ما همراه باشيد.

1ـ فرم فاكتور هارد:

فرم فاكتور هارد به طور مستقيم ظرفيت سرور و بهره وري انرژي شما را تعيين مي كند. در حال حاضر، فقط دو اندازه ديسك در دسترس است يعني 3.5 ″ و 2.5 ″ ،كه به عنوان LFF و SFF شناخته مي شوند. نوع 3.5 ″ آن پركاربردترين اندازه است كه به شما اين امكان را مي دهد تا حداكثر مقدار داده را قرار دهيد. هارد ديسك هاي 4 ترابايتي 3.5 اينچي معمولاً براي سرورهايي كه نياز به حافظه بيشتري دارند توصيه مي شود.

اما نكته منفي اين است كه آنها مصرف انرژي بيشتري نسبت به درايوهاي 2.5 اينچي دارند. همچنين توجه داشته باشيد كه هارد SSD در اين فرم وجود ندارد اما مي توانيد از يك آداپتور 3.5 اينچي مخصوص استفاده كنيد. 

2.5 ″ يك اندازه معمول براي HDD لپ تاپ و يك SSD مبتني بر SATA معمولي است، اگرچه اندازه اين درايوها فقط يك اينچ كوچكتر است، اما در مقايسه با نوع 3.5 اينچي مصرف بسيار كمتري دارد. در حال حاضر، حداكثر حجم اين درايوها در حدود 2 ترابايت است. در اين مثال هارد ما از نوع 2.5 اينچي يعني SFF است.

2ـ سرعت چرخش هارد ديسك يا RPM:

RPM مخفف Revolutions per minute به معني چرخش در دقيقه و براي بررسي سرعت يك هارد درايو است. يك هارد ديسك استاندارد، درون خود يك ديسك چرخان دارد و RPM چرخش اين ديسك در دقيقه را اندازه گيري مي كند. هرچقدر اين سرعت چرخش بالاتر باشد، سرعت خواندن و نوشتن اطلاعات در هارد بالا خواهد رفت. پس در حين خريد هارد ديسك بايد به اين موضوع دقت كافي داشته باشيد. با افزايش دور در دقيقه ، سرعت هارد ديسك شما نيز افزايش مي يابد. بنابراين يك هارد ديسك با RPM بالاتر نشان دهنده هارد ديسك سريعتر است.

براي مثال در اينجا ما هارد سروري با سرعت چرخش هارد ديسك 15k را داريم، يعني ديسك اين هارد 15000RPM (دور در دقيقه) سرعت دارد.

3ـ نرخ انتقال اطلاعات: 

اين بخش عدد نشان دهنده سرعت انتقال اطلاعات توسط Interface درايو مي باشد. براي مثال در اين هارد سرعت انتقال اطلاعات 12G مي باشد. عموماً هارد ها با دو سرعت 6G و 12G يافت مي شوند.

4ـ نوع هارد: 

اين بخش نشان دهنده نوع هارد مي باشد كه در بالا به طور كامل در رابطه با آن توضيح داده شد.

5ـ ظرفيت هارد: 

اين مهمترين مشخصه هر درايو است يعني ظرفيت هارد. مهم نيست كه هارد شما از نوع HDD باشد يا SSD ، خانگي يا سازماني. درايوهاي 3.5 اينچي تا 14 ترابايت اطلاعات ذخيره مي كنند، در حالي كه درايوهاي 2.5 اينچي در حدود 2-4 ترابايت مي توانند اطلاعات ذخيره نمايند. لازم به ذكر است كه اصلا خريد بيشترين ظرفيت مزيت محسوب نمي شود.

براي مثال براي يك سرور 4 ترابايتي بهتر است، 4 هارد 1 ترابايتي و يا 2 درايو 2 ترابايتي خريداري شود. زيرا با اين كار قابليت اطمينان و افزونگي ايجاد شده و به شما اين امكان را مي دهد تا RAID ايجاد كنيد و سرعت خواندن / نوشتن را افزايش دهيد يا براي جلوگيري از از دست دادن اطلاعات، يك درايو پشتيبان تهيه كنيد.

طبقه بندي هارد ديسك ها بر اساس حجم كاري:

1ـ حجم كاري (Enterprise (performance optimized:

هارد سرورهاي  Enterprise يعني SAS 15K & 10K مي‌توانند بالاترين سطح از كارايي و قابليت اطمينان را براي اپليكيشن‌هاي mission-critical و I/O-intensive فراهم كنند.

2ـ حجم كاري (Midline (capacity optimized:

هارد سرورهاي Midline يعني SAS/SATA 7.2K مي‌توانند ظرفيت، كارايي و قابليت اطمينان بالايي را براي اپليكيشن‌هاي business-critical و I/O-intensive فراهم كنند. اين هارد سرور hp علاوه بر صرفه اقتصادي، بيشترين ظرفيت سخت‌افزاري را با قابليت اطمينان فراهم مي‌كند.

اگر براي سرورهاي خود و تامين نيازهاي حجم ذخيره‌سازي رو به رشدتان، به هارد درايوهاي قابل اطمينان، مقرون‌به‌صرفه و ظرفيت بالا نياز داريد، اچ پي، هارد درايوهاي سروري Midline را با بالاترين ظرفيت، كارايي و قابليت اطمينان براي اپليكيشن‌هاي ديتاسنترها پيشنهاد مي‌دهد كه حجم زيادي از اطلاعات را ذخيره مي‌كنند.

3ـ حجم كاري Entry:

HDDهاي Entry براي اپليكيشن‌هاي non-critical مناسبند كه ظرفيت بالايي را با كمترين هزينه به ازاي هر گيگابايت فراهم مي‌كنند.

كدام برند هارد سرور براي خريد مناسب تر است:

هارد سرورها در برندهاي مختلفي از جمله، HP، Dell، IBM و Seagate توليد و به بازار عرضه مي شوند. در ايران از هارد سرورهاي Seagate و HP بيشتر از ساير برندها استفاده مي شود. از آنجا كه سرورهاي HP يكي از پرطرفدارترين سرورها در ايران است، اين هاردها در انواع مختلفي براي انواع سرور HP توليد شده اند.

اما همانطور كه مي دانيد يكي از پر طرفدارين سرورها در جهان سرورهاي HP هستند و به همين دليل بهتر است از هارد سرور مخصوص به خود استفاده نماييد. زيرا اين هاردها پس از توليد تحت سخت ترين آزمايشات با ساير تجهيزات ساخته شده در شركت HP قرار گرفته اند.

آشنايي با تجهيزات ذخيره سازي HP:

محصولات اچ پي در زمينه ذخيره سازي و استوريج عبارتند از:

1. HDD ها
2. SSD ها
3. كنترلرهاي اچ پي
4. HBA هاي اچ پي

ويژگي هاي HP HHD:

به طور كلي هارد درايوهاي HPE براي ارائه‌ي بهينه‌ي عملكرد، قابليت اطمينان، سازگاري و امنيت داده‌ها در پلتفرمهاي سرور و ذخيره‌ساز storage) HPE) طراحي شده‌اند تا براي هر نوع كاري در شركتهاي كوچك گرفته تا شركت هاي بسيار بزرگ، انتخاب ارجح هر شخصي باشند.

در واقع اين هارد ها به منظور به حداكثر رساندن هر دو مورد عملكرد (functionality) و سازگاري (compatibility) با سرورهاي HPE ProLiant Rack و Tower، پلتفرمهاي خانواده‌ي Apollo، Blade وSynergy طراحي شده است. رد درايوها كه در ابعاد ۳.۵ اينچي (LFF) و ۲.۵ اينچي (SFF) هستند، طبق استانداردها عمر مفيد يك سال دارند. بسته به نوع استفاده از هاردها و حساسيت محيطي كه از آنها استفاده مي‌كنيد، بايد عمر مفيد هارد درايوها را همواره مورد توجه قرار دهيد.

از جمله ويژگي هاي اين هارد سرورها مي توان به: 

ـ افزايش عملكرد: اين هاردها با هدف ارائه بهترين كارايي در سرورهاي HPE، توسعه يافته‌ و تحت پروسه سخت‌گيرانه‌اي، ناسازگاري آن‌ها با فريمور و سيستم‌عامل نيز برطرف شده است.

ـ قابليت هاي استاندارد: اين هاردها از پروسه كنترل كيفيت بهره مي‌برند كه كارايي و اطمينان مورد نياز شما را در حجم‌هاي كاري مختلف فراهم مي‌كنند.

ـ قابليت اطمينان و امنيت: هارد درايو هاي سروري اچ پي داراي ويژگي HPE Digitally Signed Firmware يا HPE DS هستند كه با استفاده از آن مي‌توانيد از دسترسي غير مجاز به اطلاعات خود جلوگيري كنيد. HPE DS اين امنيت و اطمينان را فراهم مي‌كند كه Firmware درايو از منبع معتبري تامين شده و خطري آن را تهديد نمي‌كند و از سيستم در مقابل حملات مخرب محافظت مي‌كند و از دسترسي‌هاي غيرمجاز به داده‌هاي شما جلوگيري مي‌كند. 

براي محافظت پيشرفته از داده‌ها و همچنين رمزگذاري آنها، مشتريان بايد كنترلرهاي HPE Smart Array خود را با HPE Smart Array Secure SR Encryption استفاده كنند. اين راهكار رمزگذاري كنترلرمحور براي سرورهاي اچ پي در نظر گرفته شده كه داده‌هاي موجود در هر نوع استوريج متصل به سيستم، محافظت مي‌كند. اين راهكار با مقررات سختگيرانه HIPAA و Sarbanes-Oxley مطابقت دارد.

ـ هشدار قبل از خرابي: با ارتباطي كه بين SMART Array Controller و Systems Insight Manager وجود دارد، SMART در هارد درايوهاي HPE قادر به پيش‌بيني خرابي‌هاي احتمالي مي‌شود. پس اگر در يكي از درايوها خطايي رخ دهد، Smart Array Controller و System Insight Manager و يا SMART hard disk drive، شما را از آن باخبر خواهند كرد تا بتوانيد قبل از خرابي و Fail شدن هارد، اقدام به جايگزيني هارد درايو كنيد.

ـ سازگاري: ساده‌سازي طرح‌ريزي درايوهاي هارد و استانداردسازي درايوهاي هارد در سرور HPE و راه‌هاي ذخيره‌سازي حاملهاي (carrier) درايوهاي هارد معمول

ـ Smart Carrier: درايوهاي هارد HPE با Smart Carrierها براي ايجاد واسط جهت برقراري ارتباطهاي حياتي و مديريت اطلاعات طراحي شده‌اند. آيكونهاي LEDهاي نشاندهنده‌ي وضعيت سيستم و يك حلقه‌ي فعاليت در حال چرخش كه فرآيند نوشتن داده (data-writing) را منعكس مي­ كند، وضعيت فعلي سيستم را به كاربران نشان مي­ دهند.

يك چراغ LED آبي واقع در پشت دسته (handle) مي­تواند به شكل remotely و از راه دور فعال شود تا در حالي كه يك آيكون حذف نشدني (do-not-remove) كه در دكمه‌ي eject محل جايگذاري درايو (tray) قرار دارد روشن مي­شود تا به كاربران هشدار دهد كه حذف درايو باعث از بين رفتن داده‌ها يا اصطلاحاً data loss مي­ شود، كاربران را به سمت يك محل خاص جايگذاري درايو (tray) هدايت كند.

انواع HPE HHD ها بر اساس حجم كاري: 

هارد سرورها  اچ پي براي هر حجم كاري، كارايي را به همراه يكپارچگي داده و امنيت فراهم مي‌كنند و كمترين هزينه را به ازاي هر گيگابايت دارند. اين هارد درايوها دو رابط كاربري دارند: (SAS 12G) و (SATA 6G) و همچنين در دو شكل ظاهري (SFF 2.5″) و (LFF 3.5″) در دسترس هستند.

منبع : راهنماي خريد هارد سرور 

رم سرور چيست؟

به دليل پيشرفت هاي تكنولوژي و ضرورت استفاده از كامپيوترها، رم براي اكثر افرادي نامي آشناست. اما وقتي مي خواهيم در رابطه با رم سرور صحبت كنيم، موضوع كمي تخصصي تر مي شود كه ممكن است هر كسي از آن اطلاع نداشته باشد. به طور كلي RAMها حافظه كوتاه مدت كامپيوتر شما به حساب مي آيد.

RAM مخفف Random Access Memory است. آنها به عنوان يك حد وسط بين حافظه نهان موجود در پردازنده مركزي و فضاي ذخيره سازي بزرگتر بعني هارد درايوها عمل مي كنند. سيستم از حافظه RAM براي ذخيره بخشهاي فعال سيستم عامل به طور موقت استفاده مي كند. RAM نوعي ذخيره سازي موقت است.

هرچه حافظه RAM بيشتري داشته باشيد، هربار كه بخواهيد مي توانيد سريع به آنها دسترسي داشته باشيد. همانطور كه داشتن يك ميز تحرير بزرگتر مي تواند تكه هاي بيشتري از كاغذ را روي آن نگه دارد بدون اينكه نامرتب شود.

با اين حال، RAM نمي تواند به عنوان ذخيره سازي دائمي عمل كند. به محض خاموش كردن، محتويات RAM سيستم شما از بين مي رود.

انتخاب حافظه مناسب، كليد رسيدن به بالاترين كارايي، قابليت اطمينان در سيستم و سريع‌تر شدن نرخ بازگشت سرمايه يا همان ROI در IT است. از ديگر مزاياي آن كاهش اندازه سرور و پاور ديتاسنترها است. حافظه نقش مهمي در ميزان انرژي مصرفي سرور دارد و انتخاب كم‌مصرف‌ترين حافظه، مولفه‌اي مهم و حياتي در كاهش مصرف انرژي و كولينگ ديتاسنتر است. كاهش هزينه مصرفي در زمينه تامين انرژي و كولينگ به معني كاهش هزينه‌هاي عملياتي و افزايش ROI يا زمان بازگشت سرمايه دارد.

نكته: ROI نرخ بازگشت سرمايه، نسبت سود حاصله به ميزان هزينه و سرمايه پرداخت شده باشد. البته سود به دست آمده ممكن است تنها جنبه مالي نداشته باشد و شامل موارد غيرمالي مانند برندسازي شود، ولي به صورت كلي منظور از محاسبه نرخ بازگشت سرمايه، درآمد و سودآوري مالي كسب و كار است.

هرچه ميزان حافظه‌ سرور بيشتر و سرعت بالاتري داشته باشد، فرآيند پاسخ‌گويي به درخواست‌ها سريع‌تر شده و رسيدگي به فرآيندهاي سنگيني مانند مديريت ماشين‌هاي مجازي كه مبتني بر حافظه هستند بدون تاخير انجام مي‌شود. بنابراين مهم است در زمان خريد حافظه اصلي به كيفيت برند توليدكننده و مشخصات فني دقت كرده و سعي نكنيد براي كاهش هزينه‌ها از رم‌هاي دسكتاپ براي سرور استفاده كنيد.

تفاوت رم سرور با رم دسكتاپ:

رم سرور با رم دسكتاپ تفاوت هايي دارد به همين دليل نمي توان از رم دسكتاپ براي سرورها استفاده كرد. حال به برخي از اين تفاوت ها مي پردازيم:

ـ معماري حافظه‌ سرور قابليتي به‌نام تشخيص خطا يا ECC دارد كه در رم دسكتاپ وجود ندارد.

ـ پايداري و قابليت اطمينان در رم سرور ها

ـ بالاتر بودن سرعت رم سرورها و قابليت كنترل خطا 

مقايسه ميان RAM و ROM در چيست؟

تا اينجا با مفهموم كلي رم (Ram) و رام (Rom) آشنا شديد و نحوه كاركرد هركدام را ملاحظه فرموديد. اكنون به بيان تفاوت‌هاي ميان آن‌ها مي‌پردازيم :

1. اولين تفاوت نام آن‌ها است كه يكي Random Access Memory و ديگري Read Only Memory مي‌باشد. نگهداري اطلاعات در رم  كوتاه مدت و در رام بلند مدت مي باشد.
2. تفاوت بعدي آن‌ها در نوشتن اطلاعات روي آن‌هاست كه اينكار در رم ساده بوده و بارها اتفاق مي‌افتد اما در رام اينكار نيازمند روش‌هاي مخصوص و به تعداد محدود امكان پذير است.
3. تراشه ROM يك وسيله ذخيره سازي غير فرار است، يعني براي حفظ اطلاعات ذخيره شده روي آن به منبع برق ثابت نيازي نيست. در مقابل يك تراشه RAM فرار است و هنگام قطع جريان برق هرگونه اطلاعاتي كه روي آن ثبت شده است، از بين مي رود. به عبارت ديگرنگهداري اطلاعات در رم كوتاه مدت ودر رام بلند مدت ميباشد.
4. سرعت آن‌ها ديگر تفاوتشان است كه در رم بيشتر از رام است.
5. يكي ديگر از تفاوت‌هاي اين 2 قطعه اندازه ظرفيت آن‌هاست. حافظه‌هاي رم ظرفيت بسيار بيشتري نسبت به رام دارند.
6. رام در درجه اول، هنگام راه اندازي يك كامپيوتر مورد استفاده قرار مي گيرد درحالي كه رم تنها زماني كه سيستم عامل بارگيري شد در عمليات هاي عادي به كار مي رود. تراشه RAM مي تواند بسته به ظرفيتي كه دارد از ۱ تا ۲۵۶ گيگابايت اطلاعات را ذخيره كند، اما تراشه ROM تنها مي تواند چند مگابايت، معمولا بين ۴ تا ۸ مگابايت را در هر تراشه ذخيره مي كند.
7. عمده ترين تفاوت RAM و ROM اين است كه رام پس از قطع جريان انرژي نيز اطلاعات را حفظ مي كند، اما رم اين توانايي را ندارد. به عبارت ديگر ROM براي ذخيره سازي دائمي اطلاعات و RAM براي ذخيره سازي موقت است.

ECC RAM (رم سرور) چيست؟

رم ECC رمي است است كه مي تواند جريان داده هاي ورودي و خروجي را كنترل كند. هنگام پردازش اطلاعات بر روي CPU، اطلاعات روي ROM پردازش نمي شوند. بلكه همه را روي RAM كنترل مي كند. بنابراين، براي يك RAM معمول (RAM غير ECC) ، هنگام انتقال اطلاعات با سرعت بالا، ايجاد اختلال امري طبيعي است.

هنگامي كه اختلال رخ مي دهد، RAM اغلب مجبور است كل جريان داده را بارگيري كند، زيرا آنها قادر به مديريت جريان داده نيستند.

براي RAM ECC، هنگامي كه يك اختلال رخ مي دهد، فقط لازم است از سيستم بخواهيد بسته صحيح را دوباره ارسال كند. بنابراين، Ram ECC از پايداري و عملكرد بسيار بالايي برخوردار است. بنابراين سرورها به مزيت داشتن رم سرور نياز دارند.

RAM ECC نسبت به انواع RAM معمولي پايدارتر و قابل اطمينان تر است، اما موارد استثنايي نيز وجود دارد. هميشه بايد انتظار اين را داشت كه شرايطي به وجود آيد تا مطمئن ترين فناوري ها نيز از كار بيافتند. اما با استفاده از اين فناوري ها مي توان تا حدي اطمينان داشت كه ميزان خرابي به شدت كاهش پيدا مي كند. اين تمايز هنگام استفاده از RAM ECC در مقايسه با رم معمولي كاملا مشخص است.

براي مثال:

بهترين راه براي درك واقعي تفاوت بين انواع حافظه، مشاهده يك مثال در عمل است. در اين حالت ، هدف ما Apple Mac Pro خواهد بود ، كه يكي از محبوب ترين رايانه هاي سطح بالا در بازار مي باشد. هنگامي كه Mac Pro براي اولين بار توليد شد از FB-DIMM استفاده شده بود كه يك انتخاب عالي براي عملكرد در آن زمان به شمار مي رفت. البته لازم به ذكر است قيمت آن از يك گزينه ECC معمولي بالاتر بود.

هنگامي كه Mac Pro به نام بزرگي در خط توليدات اپل تبديل شد، كمپاني اپل تصميم گرفت رم آن را با رم ECC جايگزين كند. Mac Pro 5.1 در سال 2010 به عنوان محصولي كه از حافظه ECC استفاده مي كنند به بازار عرضه شد. اين يك پيشرفت بزرگ هم براي اپل و هم براي مصرف كنندگان بود زيرا اين بدان معناست كه آنها اكنون صاحب دستگاهي با عملكرد بهتر با قيمت مقرون به صرفه تر خواهند شد.

باس رم چيست؟

باس رم به سرعت انتقال اطلاعات ميان رم و ساير مولفه‌هاي سخت‌افزاري نظير cpu و كارت گرافيك از طريق پل‌هاي جنوبي و شمالي اشاره دارد. دو مولفه مهمي كه نقش كليدي در اين زمينه دارند عرض و سرعت باس هستند. عرض باس به تعداد بيت‌هايي كه مي‌توانند به‌طور همزمان به پردازنده مركزي ارسال شوند و سرعت باس به تعداد دفعات ارسال گروهي بيت‌ها در واحد ثانيه اشاره دارد.

فاكتور بسيار مهم ديگري نيز وجود دارد كه تقريبا نيمي از خريداران رم به ويژه در ايران نسبت به آن بي‌توجه هستند. اين فاكتور مهم زمان تاخير (Latency) است كه به تعداد سيكل‌هاي ساعت كه لازم است تا يك بيت از اطلاعات خوانده شوند اشاره دارد. در شرايطي كه بسياري از كاربران تصور مي‌كنند فركانس رم و ظرفيت رم تاثير مهمي بر قيمت رم دارند، اما واقعيت اين است كه زمان تاخير اهميت بيشتري نسبت به اين دو مقوله دارد.

هرچه زمان تاخير كمتر باشد، اطلاعات ميان ثبات‌هاي پردازنده و سلول‌هاي حافظه با سرعت بيشتري انتقال پيدا مي‌كنند. البته دقت كنيد كه واژه باس مختص به رم نيست و ساير سخت‌افزارها نيز باس دارند.

تفاوت رم تك كاناله و دو كاناله:

رمي كه روي ماژول حافظه قرار دارد از طريق كنترلر حافظه كه روي cpu قرار دارد با سيستم ارتباط برقرار مي‌كند. برخي از كنترلرهاي حافظه از چند كانال براي ارتباط با ماژول حافظه استفاده مي‌كنند تا تبادل داده سريع‌تر انجام شود، زيرا فرآيند انتقال داده‌ها توسط چند كانال انجام مي‌شود. كنترلرهاي حافظه‌ عبارتند از:

1. يك كاناله
2. دو كاناله (Dual Channel)
3. چهار كاناله (Quad Channel)
4. شش كاناله (Six Channel)
5. هشت كاناله (Eight Channel)

معماري شش كاناله و هشت كاناله براي سرورها استفاده مي‌شود كه نيازمند پهناي باند بيشتري براي انتقال داده‌ها هستند. البته مادربورهايي نيز وجود دارند كه قادر به پشتيباني از معماري سه كاناله هستند. اين مادربوردها براي تطابق دقيق‌تر آدرس‌هاي حافظه به بيت‌ها براي ارسال سريع‌تر اطلاعات از تكنيك جايگذاري (interleaving) استفاده مي‌كنند.

رم‌هاي تك كاناله تنها از يك كانال براي تبادل اطلاعات با پردازنده استفاده مي‌كنند كه به علت ترافيك زيادي كه ايجاد مي‌شود سرعت كمتري دارند، در حالي كه رم‌هاي دو كاناله از دو مسير مجزا براي تبادل اطلاعات با پردازنده استفاده مي‌كنند كه ترافيك را كاهش داده و سرعت ارسال بيت‌ها را افزايش مي‌دهند.

در معماري دو كاناله اوليه سعي شد دو گذرگاه ۶۴ بيتي براي دستيابي به يك گذرگاه ۱۲۸ بيتي تركيب شوند كه فناوري كه gandged ناميده مي‌شد اما اين افزايش عملكرد كافي نبود و سازندگان دريافتند دو باس مستقل عملكرد بيشتري ارائه مي‌كند بدون آن‌كه نيازي باشد تغيير خاصي در معماري پردازنده‌ها به وجود آورند. در ادامه اين رم را بيشتر بررسي مي‌كنيم.

فرم فاكتور رم ها:

رم ها بر اساس اندازه به دو دسته تقسيم مي شوند:

ـ DIMM (Dual In-Line Memory Module) كه در دسكتاپ و سرورها يافت مي شود.

ـ SO-DIMM (Small Outline DIMM) كه در لپ تاپ ها و ساير رايانه هاي كوچك وجود دارد.

به طور كلي رم سرور ها به دو دسته اصلي تقسيم مي شوند:

ـ Buffered

ـ Unbuffered

بافر و بدون بافر دو نوع اصلي رم سرورها را تشكيل مي دهند. بزرگترين تفاوت ميان اين دو اين است كه رم سرور بافر از يك لايه پردازش انرژي براي حفظ سرعت تشكيل شده است. هر كدام از اين رم سرورها داراي معايب و مزاياي متفاوتي هستند كه براي كسب اطلاعات، لازم است هر كدام را به صورت جداگانه مورد مطالعه قرار داد.

همچنين رم سرور بافر به عنوان ECC DIMM شناخته مي شود كه نوعي رم است كه با تست خودكار و اصلاح خطا، ECC را اضافه مي كند. مزيت اصلي حافظه بافر در بافر بودن آن است. بافر يك تراشه پردازشي است كه اطلاعات را مستقيماً از پردازنده مركزي دريافت مي كند.

 اين تراشه بافر، سپس اطلاعات پردازش شده را به كارت هاي حافظه ارسال مي كند. مزيت اين رم ها اين است كه سبب مي شود پردازنده ها به جاي آنكه اطلاعات را به تراشه هاي جداگانه روي رم سرور ارسال كنند، آن را تنها به يك هدف ارسال نمايند.

بنابراين با مجهز شدن اين رم ها به بافر، پردازنده سيستم، مسير را براي ارسال اطلاعات بهينه مي كند. حافظه بدون بافر يا ECC UDIMM همچنين نوعي RAM است كه با عملكرد خودآزمايي و اصلاح خطا، عملكرد ECC به آن اضافه مي شود. RAM ECC UDIMM حافظه اي بدون بافر يا ثبات در ماژول حافظه است كه در عوض روي مادربرد طراحي شده اند.

 Ram ECC UDIMM داراي دستورات دسترسي به حافظه است كه سريعتر از ECC RDIMM به ماژول حافظه تغذيه مي شود زيرا اين فرآيند به صورت مستقيم صورت مي گيرد. در سيستم هايي كه از رم غير بافر استفاده مي كنند، پردازنده مستقيماً با تراشه هاي مختلف ارتباط برقرار مي كند و همچنين ارسال اطلاعات به هر كدام از اين تراشه ها به طور جداگانه صورت مي گيرد.

اگرچه اين اجازه مي دهد سيستم مقياس پذيرتر و كمي انعطاف پذيرتر باشد، اما همچنان به پردازنده اي نياز دارد كه قدرت پردازشي بهتري داشته باشد همچنين كليه قدرت پردازشي CPU را در بر مي گيرد.

انواع مختلف رم بافر (Buffered):

ـ Registered RAM:

RAM Registered يا ECC RDIMM حافظه اي است كه حاوي رجيسترها است و رم بدون بافر EC Ram حافظه اي است كه هيچ بافر يا ثابتي را در مادربرد ندارد. به همين دليل ، تفاوت بين اين دو نوع رم ECC در فرمان دسترسي است. براي RAM ECC UDIMM، دستورات دسترسي به حافظه، به ماژول حافظه هدايت مي شوند، در حالي كه دستورات دسترسي RAM ECC RDIMM به رجيستر قبلي ارسال مي شوند و سپس به ماژول حافظه منتقل مي شوند.

ـ RAM Fully Buffered:

همچنين فناوري ديگري در توليد ram با نام FB-DIMM كه هدف آن ارائه خدمات به سرور با افزايش حداكثر سرعت مبتني بر فناوري (DIMM-ECC) قديمي است وجود دارد كه ثبات، سازگاري و از همه مهمتر توانايي بررسي و اصلاح را به حداكثر مي رساند. اين نوع RAM اساساً نسخه قديمي RAM رجيستر شده است.

FB-DIMM گرمتر از رم معمولي DDR2 است. علت آن عمليات حرارتي AMB است. به همين دليل FB-DIMM نيز ايرادات خاص خود را دارد.

ـ RAM Load Reduced:

(Load Reduced RAM (LRDIMM نسخه جديدتري از RAM بافر دار است. مزيت ماژول هاي Load Reduced اين است كه گاهي اوقات اجازه نمي دهد كه همه اسلات هاي DIMM با ماژول هاي حافظه درجه دو پر شوند. علاوه بر اين، برخي از مشكلات نظير عملكرد و قدرت RAM را برطرف مي كند.

رم هاي FB-DIMM و LRDIMM متفاوت از RDIMM RAM طراحي شده اند به همين دليل در تمامي بردها قابل تعويض نيستند.

منبع : همه چيزهايي كه بايد درباره سرور ram بدانيد. 

در اين مقاله قصد داريم در رابطه با تعريف Raid، انواع، مزايا و كاربردهاي آن صحبت كنيم. پس در ادامه همراه ما باشيد.

تاريخچه Raid:

تاريخچه ريدها به سال 1978 برمي گرده و توسط سه دانشمند با نام هاي ديويد پترسون و رندي كتز و گارث آلن گيبسون براي اولين بار مطرح شد. Gus German و Ted Grunau از شركت Geac Computer Corp براي اولين بار به چنين ايده‌اي تحت عنوان MF-100 اشاره كرده بودند. البته Norman Ken Ouchi از IBM هم در سال ۱۹۷۷، تكنولوژي كه بعدها به عنوان RAID 4 شناخته شد، به ثبت رسانده بود.

در سال ۱۹۸۳ شركت Digital Equipment Corp درايوهايي را وارد بازار كرد كه RAID 1 بودند و در سال ۱۹۸۶، IBM بار ديگر اختراعي را به ثبت رساند كه عنوان RAID 5 را پيدا كرد. و در نهايت پترسون و كتز و گيبسون با توجه به آنچه كه شركت‌هايي چون Tandem Computers و Thinking Machines و Maxstor انجام داده بودند، موفق به ارايه رده‌بندي RAID خود شدند.

زماني كه در سال ۱۹۸۸ سطوح و انواع RAID ليست شد و بر تكنولوژي‌هايي كه قبلا هم استفاده شده بود نامي نهاده شد، تكنولوژي محبوبي ايجاد شد كه دست توليدكنندگان عرصه ذخيره سازي داده را براي توليد محصولات بيشتري در زمينه RAID باز گذاشت.

Raid چيست؟

RAID فن آوري است كه براي افزايش كارايي و قابليت اطمينان در ذخيره سازي داده ها استفاده مي شود. RAID مخفف (Redundant Array of Inexpensive Disks) و يا (Redundant Array of Independent Drives) مي باشد. يك سيستم RAID از دو يا چند درايو كه به صورت موازي كار مي كنند تشكيل مي شود. اين درايوها مي توانند به صورت هارد ديسك بوده و يا از SSD ها تشكيل شوند. به طور كلي سطوح مختلفي از RAID وجود دارد كه هر يك از سطوح RAID ويژگي هاي خاص خود را دارد كه شامل:

1ـ تحمل خطا: ادامه فعاليت با يك يا دو خرابي ديسك

2ـ كارايي: كه تغيير در سرعت خواندن و نوشتن كل آرايه را در مقايسه با يك ديسك واحد نشان مي دهد.

3ـ ظرفيت: ظرفيت آرايه بستگي به سطح RAID دارد و هميشه به اندازه ديسك هاي عضو RAID مطابقت ندارد. براي محاسبه ظرفيت نوع RAID خاص و مجموعه اي از ديسك هاي عضو مي توانيد از يك ماشين حساب آنلاين RAID استفاده كنيد.

مزاياي RAID بندي: 

ريدبندي مزايايي دارد كه به شرح زير است:

• صرفه‌جويي در هزينه: امكان استفاده از هارد ديسك هاي ارزان وجود دارد.
• استفاده از چند هارد در قالب يك RAID: سبب افزايش عملكرد خواهد شد.
• افزايش سرعت و قابليت اطمينان

ريد كنترلر (RAID controller) چيست؟

در واقع ريد كنترلر يك كارت و يا تراشه است كه بين سيستم عامل و درايوهاي ذخيره سازي كه معمولا هارد ديسك ها مي باشند، قرار مي گيرند. اين ريد ها مي توانند حجم زياد داده را مديريت كرده و يا عملكرد هارد ديسك را بهبود بخشند. البته لازم به ذكر است اكثر ريد كنترلر ها توانايي انجام هر دو كار را دارند.

ريد كنترلر هاي معمولي سبب redundancy در SSD ها مي شود اما عملكرد آن را بهبود نمي بخشند. اما ريد كنترل هايي كه مخصصوص SSD ها مي باشند سبب بهبود عملكرد redundancy و عملكرد مي شوند. Raid controller ها مي توانند يك هارد درايو را به چندين هارد درايو تقسيم كنند. اين كار سبب حفاظت از داده و همچنين redundancy خواهد شد. براي ارتباط بين سرورها و تجهيزات ذخيره سازي مانند ATA, SCSI, SATA, SAS و كانال هاي فيبر در سرور ها از كارت HBA استفاده مي كنند.

ريد كنترلر ها بر اساس نوع درايو SAS يا SATA، تعداد پورت، تعداد درايوهايي كه مي تواند پشتيباني كنند، سطح RAID، سبك معماري رابط و مقدار حافظه طبقه بندي مي شوند. به عنوان مثال ، اين بدان معني است كه يك ريد كنترلر SATA روي يك SAS كار نمي كند و يك كنترلر Raid 1 نمي تواند به يك Raid 10 تغيير يابد.

روش هاي ذخيره سازي ريد:

روش هاي اصلي ذخيره داده در Array عبارتند از: 

ـ Striping :

 تقسيم جريان داده به بلوك هاي (Blocks) با اندازه مشخص (به نام اندازه بلوك سايز (Block size)) و سپس نوشتن اين بلوك ها در يك RAID يك به يك. اين روش ذخيره سازي داده ها روي عملكرد تأثير مي گذارد.

ـ Mirroring:

Mirroring يك روش ذخيره سازي است كه در آن نسخه هاي يكسان داده به طور همزمان در اعضاي RAID ذخيره مي شوند. اين نوع قرارگيري داده ها روي تحمل خطا و همچنين عملكرد تأثير مي گذارد.

ـ Parity:

يك روش ذخيره سازي است كه از روش هاي نواري و كنترل استفاده مي شود. در اين تكنيك از تابعي استفاده مي‌شود كه هنگام بروز خرابي در يك هارد، بلاك از بين رفته را به كمك چكسام دوباره محاسبه مي‌كند. البته لازم به ذكر است امكان تركيب اين سه روش ذخيره سازي در ريد وجود دارد و مي‌توانيد بر اساس نيازتان در رابطه با امنيت و كارايي، از تركيب آنها استفاده كنيد.

انواع سطوح RAID:

هفت سطح مختلف RAID وجود دارد كه از RAID 0 تا RAID 6 را شامل مي‌شود:

ـ RAID 0 چيست؟

در سيستم RAID 0 كه داراي پيكربندي Striping يا نواري است داده ها به بلوك هايي تقسيم مي شوند كه در تمام درايوهاي موجود در Array نوشته مي شوند. با استفاده از چندين ديسك (حداقل 2) به طور همزمان، عملكرد عالي را در I/O (ورود و خروج داده) ارائه مي دهد. در حالت ايده آل مي توان با استفاده از چندين كنترلر و يك كنترل كننده در هر ديسك عملكرد را افزايش داد.

RAID 0 براي ذخيره داده‌هايي كه حساس و مهم نيستند و و براي مواردي كه به سرعت بالا در خواندن و نوشتن نياز دارند، مناسب است مثل live streaming video و اديت ويدئو كه كارايي و سرعت مطرح است.

يكي ديگر از كاربردهاي RAID 0 اين است كه Striping بدون ريداندنسي براي داده‌هاي موقتي، فضاي چرك نويس فراهم مي‌كند. همچنين در مواردي كه كپي اصلي از داده موجود است و به راحتي از دستگاه‌هاي استوريج ديگر قابل ريكاوري است مي‌توان از RAID 0 را استفاده كرد.

مزايا:

1ـ RAID 0 هم در كارهاي خواندن و هم در نوشتن عملكرد عالي دارد.

2ـ از تمام ظرفيت ذخيره سازي استفاده مي شود.

3ـ اجراي اين فناوري آسان است.

مضرات:

1ـ RAID 0 تحمل خطا را ندارد. براي مثال اگر يك درايو خراب شود، تمام داده هاي موجود در RAID 0 از بين مي روند. نبايد از آن براي سيستم هاي مهم استفاده كرد.

موارد استفاده:

RAID 0 براي ذخيره سازي داده هايي كم اهميت كه بايد با سرعت بالا خوانده و يا نوشته شوند، مانند ايستگاه روتوش تصوير يا ويرايش فيلم ايده آل است.

ـ RAID 1 چيست؟

داده ها در دو درايو به صورت آينه اي ذخيره مي شوند يعني داراي پيكربندي Mirroring است كه اين عامل سبب مي شود، اگر يك درايو از كار بيافتد، كنترلر از درايو داده يا درايو آينه براي بازيابي داده استفاده مي كند و به كار خود ادامه مي دهد. براي ايجاد RAID1 حداقل به دو درايو نيازمند هستيد.

RAID 1 براي محيط‌هايي مناسب است كه به كارايي و دسترس پذيري بالا نياز دارند مانند اپليكيشن‌هاي Transactional و سيستم عامل ها و ايميل ها. RAID 1 همچنين در اپليكيشن هايي كه به سرعت خواندن بسيار سريعي نياز دارند مناسب است. اگر درايوهاي اصلي آرايه خراب شود، ترافيك به درايوهاي ثانويه يا ميرور شده و بكاپ شده سوييچ مي‌كند.

يكي ديگر از كاربردهاي RAID 1 استفاده در آرشيو داده است يعني جايي كه از دست رفتن اطلاعات، غيرقابل قبول است.

مزايا:

1ـ RAID1 سرعت خواندن و نوشتن عالي را ارائه مي دهد كه قابل مقايسه با يك درايو منفرد است.

2ـ در صورت خرابي درايو، داده ها بايد در درايو تعويض كپي شوند.

3ـ RAID1 يك فناوري بسيار ساده است.

مضرات:

1ـ نقطه ضعف اصلي اين است كه ظرفيت ذخيره سازي مؤثر تنها نيمي از كل ظرفيت درايو است زيرا همه داده ها دو بار نوشته مي شوند.

2ـ راه حل هاي نرم افزاري RAID1 هميشه اجازه تعويض درايو خراب را نمي دهد. اين بدان معناست كه تعويض درايو خراب تنها پس از خاموش كردن رايانه اي كه به آن وصل شده است امكان پذير مي باشد.

3ـ براي سرورهايي كه به طور هم زمان به چند كاربر متصل است، ممكن است مناسب نباشد. زيرا چنين سرورهايي بايد از قابليت Hot swapping پشتيباني كنند.

موارد استفاده:

RAID1 براي ذخيره سازي اطلاعات بحراني به عنوان مثال سيستم هاي حسابداري ايده آل است. همچنين براي سرورهاي كوچك كه در آن فقط از دو درايو داده استفاده مي شود نيز مناسب مي باشد.

ـ RAID 2 چيست؟

RAID 2 كه استفاده از آن امروزه منسوخ شده است داراي پيكربندي Striping است و برخي ديسك ها اطلاعات ECC يا Error Checking and Correcting را ذخيره مي‌كنند. يعني براي تامين امنيت داده از ECC استفاده مي‌كند. همچنين از Hamming Code Parity استفاده مي‌كند كه فرم خطي از كد اصلاح خطاست.

ـ RAID 3 چيست؟

RAID 3 نيز امروزه كاربرد زيادي ندارد و از Byte Level striping  استفاده مي كند و يك هارد ديسك را براي ذخيره اطلاعت parity اختصاص مي دهد. ريد ۳ نمي‌تواند پاسخگوي چندين درخواست همزمان باشد چون اطلاعات پريتي روي ديسك جداگانه قرار مي‌گيرد و بلاك داده بين تمام هاردها تقسيم شده و روي هر هارد، روي مكان فيزيكي يكسان قرار مي‌گيرد. پس در هر عمليات I/O بايد روي همه ديسك ها كار انجام شود و معمولا هم نياز به همگام سازي Spindle است.

اطلاعات ECC يه صورتي تعبيه شده است تا خطاها را تشخيص دهد. فرآيند ديتا ريكاوري با محاسبه اطلاعات ثبت شده روي ديگر درايوها انجام مي‌شود. عمليات I/O همزمان روي همه درايوها انجام مي‌شود و RAID 3 نمي‌تواند I/O را به صورت Overlap و هم پوشي انجام دهد و دقيقا به همين دليل از اين رو RAID 3 بهترين انتخاب براي سيستم ­­هاي تك كاربره با برنامه هايي است كه نياز به نواربندي بلند دارند.

RAID 3 و RAID 4 به سرعت با RAID 5 جايگزين شدند كه در ادامه درباره آن توضيح خواهيم داد.

ـ RAID 4 چيست؟

اين نوع ريد هم مانند RAID 3 از استرايپ داده استفاده مي‌كند و مشابه RAID 5 است يعني داراي پيكربندي Parity Block-Level Striping است اما اين نوارها بزرگ هستند. بدين معني كه مي توان ركوردها يا نوارها را تنها از يك هارد خواند. اين باعث مي شود كه بتوان عمليات I/O را با همپوشاني انجام داد. از آنجايي كه عمليات نوشتن مجبور است هر بار درايو parity را به روز رساني كند هيچ تداخلي در عمليات خواندن و نوشتن اتفاق نمي افتد. RAID 4 هيچ مزيتي نسبت به RAID 5 ندارد.

اين ريد در Random Read كارايي بالايي دارد و در Random Write كارايي به دليل اينكه همه پريتي ها بايد از يك ديسك خوانده شوند، كمتر مي‌شود.

ـ RAID 5 چيست؟

RAID5 رايج ترين سطح RAID با امنيت بالا مي باشد. اين ريد حداقل به 3 درايو نياز دارد اما مي تواند با حداكثر 16 درايو نيز كار كند.داده ها در تمامي درايو ها ذخيره مي شوند. به اين صورت كه داده ها به صورت يكسان بين تمامي درايوها پخش و سپس ذخيره نمي شوند. بنابراين در صورتي كه يكي از دستگاه ‌هاي ذخيره ‌سازي خراب شود، با اطلاعات موجود در هارد و اطلاعات parity ذخيره شده مي‌توان اطلاعات ساير دستگاه ها را دوباره توليد نمود، در اين نوع Raid استفاده از كنترلرهاي سخت افزاري Raid توصيه مي شود. معمولا در كنترلرهاي سخت افزاري Raid در اين نوع يك حافظه cache جهت افزايش بهره وري استفاده مي شود.

مزايا:

1ـ ذخيره سازي داده كند اما بازخواني داده ها سريع صورت مي گيرد.

2ـ اگر درايو خراب شود، شما هنوز هم به همه داده ها دسترسي داريد، حتي در حالي كه درايو خراب جايگزين شده است، كنترلر ذخيره سازي داده هاي موجود در درايو جديد را دوباره بازسازي مي كند.

مضرات:

1ـ خرابي بر روي توان كاري تأثير گذار خواهد بود.

2ـ اين يك فناوري پيچيده است. اگر يكي از ديسك هاي موجود در يك Array با استفاده از ديسك هاي 4TB از كار بيفتد و جايگزين شود، بسته به بار روي Array و سرعت كنترلر، بازيابي اطلاعات (زمان بازسازي) ممكن است يك روز يا بيشتر طول بكشد. البته اگر در همين زمان درايو ديگري خراب شود كل داده از بين خواهد رفت.

موارد استفاده:

RAID5 يك سيستم همه جانبه خوب است كه با ذخيره سازي كارآمد، امنيت عالي و عملكرد مناسب همراه است. اين براي سرورهاي كه تعداد محدودي از درايوهاي داده را دارند ايده آل مي باشد.

ـ RAID 6 چيست؟

RAID6 مانند RAID5 بوده اما داده برابر بر روي دو درايو نوشته مي شود. اين بدان معناست كه حداقل به 4 درايو نياز دارد و مي تواند 2 درايو را كه از كار افتاده اند را تحمل كند. البته احتمال خرابي دو درايو به صورت همزمان بسيار اندك است. اما اگر درايو در سيستم هاي RAID5 از بين برود و درايو جديدي جايگزين آن شود، بازسازي درايو تعويض شده ساعت ها يا حتي بيشتر از روز طول مي كشد.

اگر در اين مدت نيز ريد ديگري از بين برود، داده هاي شما نيز از بين خواهد رفت. اما در RAID6 اين مشكل كاملا حل شده است. پس تعجب نكنيد اگر RAID 6 را به نام RAID با بيت افزونه دوتايي (Double Parity RAID) ببينيد كه اين نام، برگرفته از ساختار آن است. طبيعي است كه كارايي نوشتن در RAID 6 در مقايسه با RAID 5 كمتر است و البته كه هزينه بيشتري هم براي آن بايد بپردازيم. RAID 6 را در SSD ها هم مي‌توان استفاده كرد.

مزايا:

1ـ مانند RAID5، پردازش و انتقال داده بسيار سريع صورت مي گيرد.

2ـ اگر دو درايو خراب شوند، شما هنوز هم به همه داده ها دسترسي داريد، حتي اگر درايوهاي خراب جايگزين شوند. بنابراين RAID6 نسبت به RAID5 از امنيت بيشتري برخوردار است.

مضرات:

1ـ ذخيره اطلاعات نسبت به RAID5 كندتر صورت مي گيرد به طوري در برخي مقالات آمده است كه حدوداً 20% كندتر صورت مي گيرد.

2ـ خرابي درايو بر روي عملكرد تأثير گذار مي باشد اما باز هم قابل قبول است.

3ـ اين يك فناوري پيچيده است. بازسازي Array اي كه در آن يك درايو شكست خورده باشد مي تواند مدت زيادي طول بكشد.

موارد استفاده:

RAID6  يك سيستم همه جانبه خوب است كه با ذخيره سازي كارآمد، امنيت عالي و عملكرد مناسب همراه است. در سرورهايي و برنامه هايي كه از بسياري از درايوهاي بزرگ براي ذخيره سازي داده استفاده مي كنند، نسبت به RAID5 ارجحيت بيشتري دارد.

منبع : انواع مختلف ريد

فيبر نوري چيست؟

فيبر نوري يا optical-fiber رشته باريك و بلندي از يك ماده شفاف مانند شيشه يا پلاستيك است كه مي تواند نوري را كه از يك سمت وارد شده از سمت ديگر خارج كند. اين كابل ها در يك لوله محافظ مناسب در محيطي كه كابل نصب شده است، قرار مي گيرند.

پهناي باند كابل هاي فيبر نوري بسيار بيشتر از كابل هاي معمولي مي باشد، با فيبر نوري مي توانيد تلوزيون، تلفن، ويدئو كنفرانس و ساير داده ها را به آساني با پهناي باند بالا تا حداكثر 10 گيگابيت منتقل كنيد.

استفاده از كابل هاي فيبر نوري تقريباً روش جديدي است كه خانه و محل كار را به اينترنت متصل مي نمايد. وقتي اسمي از كابل هاي فيبر نوري به ميان مي آيد، اولين چيزي كه به ذهن هر كسي خطور مي كند سرعت بالاي انتقال مي باشد. در واقع ، كابلهاي فيبر نوري كه براي اينترنت استفاده مي شود داراي سرعت بالايي به خصوص در مسافت هاي طولاني هستند.

در واقع فيبر نوري اطلاعات را بصورت سيگنال هاي الكتريكي يا الكترومغناطيسي ارسال نكرده بلكه اطلاعات را بصورت نور با طول موج ليزر ارسال مي كند. بنابراين، شما از يك طرف سيگنال ديتاي خود را به پالس هاي نوري تبديل و بصورت ۰ و ۱ نوري ارسال كرده و از طرف ديگر اين صفر و يك ها را تشخيص داده و به سيگنال هاي الكتريكي تبديل مي كند.

تاريخچه كابل فيبر نوري:

از طرفي ديگر ايده استفاده از شكست براي هدايت نور براي اولين بار در سال 1840 توسط Daniel Colladon و Jacques  Babinet در پاريس پيشنهاد شد. شايد بتوان گفت كه اولين سير تكاميلي سيستم ارتباط نوري توسط الكساندر گراهام بل در سال 1880 صورت گرفت. گراهام بل اختراع تلفن نوري يا فوتون يا سيستمي كه صدا را تا فاصله چند صد متري منتقل مي كند به ثبت رساند.

كاكو و كوكهام انگليسي براي اولين بار استفاده از شيشه را بعنوان محيط انتشار مطرح كردند. آن‌ها مبناي كار خود را دستيابي به سرعتي حدود 100 مگابيت بر ثانيه و بيشتر بر روي محيط‌هاي انتشار شيشه قرار دادند. كه البته اين سرعت انتقال با تضعيف زياد انرژي همراه بود. اين دو محقق انگليسي، كاهش انرژي را تا آنجا مي‌پذيرفتند كه كمتر از 20 دسي بل نباشد.

اگر چه آنان در رسيدن به هدف خود ناكام ماندند، اما شركت آمريكائي (كورنينگ گلس) به اين هدف دست يافت. در اوايل سال 1960 ميلادي با اختراع اشعه ليزر ارتباطات فيبرنوري ممكن گرديد. در سال 1966 ميلادي، دانشمندان در اين نظريه كه نور در الياف شيشه‌اي هدايت مي‌شود پيشرفت كردند كه حاصل آن از كابلهاي معمولي بسيار سودمندتر بود. چرا كه فيبرنوري بسيار سبكتر و ارزانتر از كابل مسي است و در عين حال ظرفيت انتقالي تا چندين هزار برابر كابل مسي دارد.

توسعه فناوري فيبرنوري از سال 1980 ميلادي به بعد باعث شد كه همواره مخابرات نوري بعنوان يك انتخاب مناسب مطرح باشد. تا سال 1985 ميلادي در دنيا نزديك به 2 ميليون كيلومتر كابل فيبر نوري نصب شده و مورد بهره برداري قرار گرفته ‌است.

همچنين در اوايل دهه شصت فعاليت هاي پژوهشي در زمينه فيبر نوري صورت گرفت كه منجر به برپايي مجتمع توليد فيبر نوري در پونك تهران شد و در سال 1367 كارخانه توليد فيبر نوري در يزد به بهره برداري رسيد. از اين رو، استفاده از كابل‌هاي نوري در ديگر شهرهاي بزرگ ايران آغاز شد تا در آينده نزديك از طريق يك شبكه ملي مخابرات نوري به يكديگر بپيوندند. در همان سال نيز نخستين خط مخابراتي نوري بين تهران و كرج به كار افتاد و تا به امروز ادامه دارد.

آشنايي با ساختار كابل فيبر نوري :

ساختار كابل فيبر نوري با توجه به نوع و كاربرد داراي اجزاء مختلفي هستند كه اين اجزا شامل موارد زير است:

1. فيبر نوري
2. تيوب (محل قرار گيري فيبر نوري)
3. لايه هاي حفاظتي
4. روكش

1.فيبر نوري:

فيبر نوري به دو بخش اصلي تقسيم مي شود:

• هسته (core): فيبر نوري از جنس شيشه (يا پلاستيك) است كه سيگنال هاي نوري در آن حركت مي كنند.
• Cladding: كه از جنس شيشه يا پلاستيك مي باشد و داراي ضريب شكست متفاوتي است كه باعث برگشت نور منعكس شده به داخل هسته مي شود. فيبر نوري معمولا توسط Coting كه يك لايه ي محافظتي در برابر شرايط محيطي است، پوشيده شده است.

2. تيوب (Tube):

تيوب ها اولين لايه مركزي كابل هستند كه تارهاي فيبر طبق رنگ بندي هاي استاندارد درون آن قرار مي گيرند. تعداد تيوب ها حداكثر تعداد رشته هاي فيبر درون كابل را نشان مي دهد.

براي مثال هر تيوب مي تواند حداكثر تا 6 تار فيبر را درون خود جاي دهد پس اگر كابلي با 6 تيوب كه هر تيوب 6 فيبر در خود جاي مي دهد داشته باشيم ،اين كابل از حداكثر 36 تا هسته فيبر نوري پشتيباني مي كند. همچنين اگر تعداد تيوب ها از يك ميزاني بيشتر شود، از يك محوري كه معمولاً از جنس پلاستيكي (FRP) يا آهني (Steel) است، براي جلوگيري از به هم تابيدگي آن ها استفاده مي شود.

3ـ لايه هاي حفاظتي:

لايه هاي حفاظتي متنوعي وجود دارد كه هر كدام از آنها وظيفه ي خاصي بر عهده دارند كه عبارتند از:

• مواد ژله اي: اين لايه خاصيت ضد آب و ضدخورندگي توسط جانوران را داشته و از فيبر نوري در برابر آب و جويدگي جانوران موذي محافظت مي كند.
• لايه ها و يا نوارهاي جاذب رطوبت: اليافي است از جنس پلي استر شبيه به پارچه كه مهمترين وظيفه آن جذب رطوبت و جلوگيري از نفوذ آن به لايه هاي بعدي مي باشد.
• آرمورد: پوشش فلزي از جنس آهن يا آلومينيوم است كه از فيبر در برابر ضربات و صدمات محافظت مي كند.

4ـ روكش ها:

روكش ها بيروني ترين لايه هاي كابل هستند كه عموماً از جنس پلي اتيلن كه مقاومت و انعطاف پذيري بالايي دارند و PVC كه خصوصيت بارز آن انعطاف بالاي آن ها مي باشد، ساخته مي شوند. PE ها خود از چهار نوع High Density، Middle Density، Low Density، LSZH تشكيل مي شوند كه هر يك داراي ويژگي هاي خاصي هستند:

• High Density مقاومت بالايي دارد اما انعطاف پذيري آن ها پايين است.
• Middle Density كه مقاومت و انعطاف پذيري آن ها در يك سطح مي باشد.
• Low Density كه داراي مقاومت پايين و انعطاف پذيري بالايي هستند.
• LSZH ضد اشتعال مي باشد.

انواع كابل فيبر نوري:

كابل هاي فيبر نوري به طور كلي به دو دسته Single mode و Multi mode دسته بندي مي شوند:

• Single mode:

كابل هاي فيبر نوري Single mode يا تك حالته نور را به طور مستقيم و بدون شكست عبور مي دهند. قطر كابل هاي فيبر نوري تك حالته نسبتا باريك و تقريبا برابر 8.3 تا 10 ميكرون است، كه اجازه انتقال تنها يك حالت يا اشعه ي نور در فاصله ي 1310nm يا 1550nm مي دهد.

به همين دليل هنگامي كه نور در هسته ي فيبر نوري single mode جا به جا مي شود، يك انعكاس كوتاه توليد مي شود. اين امر باعث مي شود كه ضريب استهلاك فيبر كاهش يابد و اين توانايي را ايجاد مي كند كه سيگنال بتواند جلوتر برود.

در نتيجه كابل فيبر نوري تك حالته در مسافت هاي طولاني و اپليكيشن هايي كه داراي پهناي باند بالايي هستند، مورد استفاده قرار مي گيرد. همچنين اين كابل ها پهناي باند بالاتري نسبت به كابل هاي چند حالته دارند و به يك منبع نوري با عرض طيفي باريك نياز دارند. فيبرنوري تك حالته سرعت انتقال بالاتري را در اختيار شما قرار مي دهد و تا 50 برابر فاصله بيشتر از كابل هاي فيبر نوري چند حالته ارائه مي دهند، در نتيجه قيمت اين كابل ها بيشتر مي باشد.

• Multimode:

كابل هاي فيبر نوري چند حالته يا Multimode ازالياف شيشه اي ساخته شده اند كه  قطر هسته آن ها تقريبا برابر 50 تا 100 ميكرون است و سايز معمول آن ها تقريبا برابر 62.5 است. اين نوع كابل ها، چند حالت را به صورت همزمان انتقال مي دهند در نتيجه، داده هاي بيشتري مي توانند از هسته ي كابل فيبر نوري Multimode در يك زمان عبور كنند. منبع نوري اين كابل‌ها LED ها هستند و نور را در پرتوهاي متفاوت با طول موج‌هاي متنوعي منتشر مي‌كنند كه اين پرتوها بسته به نوع كابل، شكل انتشارهاي مختلفي را در طول كابل دارند.

 كابل‌هايSingle mode  به دو دسته OS1 و OS2 تقسيم مي‌شوند. كه تفاوت اين دو دسته در طول موج و نحوه انتشار نور در هسته آن ها مي‌باشد.

كابل‌هاي Multi mode به پنج  دسته OM1، OM2، OM3، OM4 و OM5 تقسيم مي‌شوند. در كابل‌هاي نوع OM1,OM2 نور با برخورد به ديواره clad شكسته مي‌شود و طول كابل را طي مي‌كند كه تكنولوژي ساخت هسته اين نوع كابل‌ها step-index ناميده مي شود.
اما، در كابل‌هاي نوع OM3,OM4 هسته كابل با تكنولوژي Graded-index توليد مي‌شود كه در اين نوع كابل ها نور پس از چندين بار شكست، زماني كه به پوشش clad كابل برخورد مي كند، با ضريب شكست و انحراف بسيار كمي در طي طول كابل منتشر مي شود. همچنين به تكنولوژي ساخت كابل‌هاي OM3,OM4، تكنولوژي فيبرهاي متحد المركز نيز گفته مي‌شود.

انواع فيبر نوري Single Mode:

كابل Single Mode داراي هسته بسيار كوچكتر (8-9um) نسبت به كابل Multimode است و از يك مسير (حالت) براي حمل نور استفاده مي كند. تفاوت اصلي بين OS1 و OS2، ساختار كابل است نه مشخصات نوري.

-OS1 Single Mode :

هر فيبر داراي پوشش دو لايه محافظ خاص خود (كدگذاري شده براي شناسايي) است. يك لايه پلاستيكي و ديگري آكريلات ضد آب است. بافر محكم اجازه مي دهد تا كابل سبك تر و انعطاف پذيرتر باشد و نسبت به خرد شدن مقاوم باشد. كاربرد اين كابل هاي فيبر نوري در داخل ساختمان حلقه هاي محلي از راه دور، LAN ها و پيوندهاي نقطه به نقطه در شهرها ، ساختمان ها ، كارخانه ها ، پارك هاي اداري يا پرديس ها مي باشد

-OS2 Single Mode:

همه فيبرها به غير از پوشش بيروني آنها لخت هستند. هر فيبر داراي يك پوشش رنگي براي شناسايي است. به غير از اين پوشش، فيبر درون يك لوله ناهموار و مقاوم در برابر سايش ، كه معمولاً با ژل نوري پر شده است و الياف را از رطوبت محافظت مي كند ، شناور مي باشد. OS2 مي تواند از سرعت بيش از 100G و مسافت بيش از 200 كيلومتر (124 مايل) پشتيباني كند. كابرد اين كابل هاي فيبر نوري در خطوط راه آهن و راه هاي باريك راه دور telco ، استفاده در خيابان ها و غيره مي باشد.

انواع فيبر نوري Multimode:

مشخصات الياف چند حالته توسط استاندارد ISO / IEC 11801 مشخص شده است. در كابل هاي نوري Multimode سيگنال هاي نوري هنگام حركت به سمت هسته، نور را در چندين مسير پراكنده مي كند. اين امر باعث پهناي باند بالاتر در مسافت هاي كوتاه تا متوسط مي شود.

با اين حال، در كابل هاي طولاني تر، چندين مسير از نور مي تواند باعث انحراف در انتهاي مسير شده و در نتيجه انتقال داده ها نامشخص و ناقص صورت گيرد. به همين دليل، Multimode ها تنها براي مسافت هاي كوتاه استفاده مي شود.

ـ OM1:

رنگ كاور: نارنجي

اندازه هسته: 62.5ميكرومتر

نرخ داده: طول موج 1Gb  850nm

فاصله: تا 300 متر

كاربرد: شبكه هاي مسافت كوتاه ، شبكه هاي محلي (LAN) و شبكه هاي خصوصي

ـ OM2:

رنگ كاور: نارنجي

اندازه هسته: 50ميكرومتر

نرخ داده: طول موج 1Gb  850nm

فاصله: تا 600 متر

كاربرد: شبكه هاي مسافت كوتاه ، شبكه هاي محلي (LAN) و شبكه هاي خصوصي

عموماً براي مسافت هاي كوتاهتر مورد استفاده قرار مي گيرد. و فاصله اي كه مي تواند طي كند دو برابر OM1 مي باشد.

ـ OM3:

رنگ كاور: آبي

اندازه هسته: 50ميكرومتر

نرخ داده: طول موج 10Gb  850nm

فاصله: تا 300 متر

از نور كمتري استفاده مي كند و باعث افزايش سرعت مي شود.

با استفاده از اتصال MPO قادر به اجراي 40 گيگابايت يا 100 گيگابايت تا 100 متر است.

كاربرد: شبكه هاي خصوصي بزرگتر

ـ OM4:

رنگ كاور: آبي

اندازه هسته: 50ميكرومتر

نرخ داده: طول موج 10Gb  850nm

فاصله: تا 550 متر

با استفاده از اتصال MPO قادر به اجراي 100 گيگابايت تا 150 متر هستيد

كاربرد: شبكه هاي پر سرعت ، مراكز داده ، مراكز مالي و شركت هاي بزرگ

ـ OM5:

رنگ كاور: سبز ليمويي

كاملاً با كابل كشي OM3 و OM4 سازگار است.

از طيف وسيع تري از طول موج بين 850nm و 953nm استفاده مي كند.

طراحي شده براي پشتيباني از چند طول موج كوتاه (SWDM).

مي تواند 40 گيگابايت بر ثانيه و 100 گيگابايت بر ثانيه را انتقال دهد.

كاربرد: شبكه ها و مراكز داده با سرعت بالا كه نياز به مسافت بيشتر و سرعت بالاتري دارند.

نحوه انتخاب صحيح كابل فيبر نوري Single mode و Multimode:

اين امر به فاصله انتقال تحت پوشش و همچنين بودجه كلي بستگي دارد. اگر فاصله از چند مايل كمتر باشد، كابل  فيبر نوري چند حالته انتخاب مناسبي است و هزينه هاي سيستم انتقال (فرستنده و گيرنده) پايين خواهد بود. اگر مسافت تحت پوشش بيش از 3 تا 5 مايل باشد، كابل فيبر نوري تك حالته گزينه ي مناسبي خواهد بود. سيستم هاي انتقال كه براي استفاده با اين فيبر طراحي شده اند ، معمولاً هزينه ي بالاتري به دليل افزايش هزينه ديود ليزر خواهند داشت.

كابل هاي فيبر نوري از نظر شيوه قرار گرفتن تارها، خصوصيات كابل و پوشش به سه دسته زير تقسيم بندي مي شوند:

• (Indoor (Tight Buffer
• (Outdoor ( Loose tube
• Indoor & Outdoor

ـ كابل هاي (Indoor (Tight Buffer :

اين دسته كابل‌هايي هستند كه در درون ساختمان (Indoor) مورد استفاده قرار مي گيرند. پوشش داخلي اين كابل‌ها، Buffer Tight است كه رشته نخ‌هايي هستند كه به دور كابل پيچيده شده‌اند و قطر اين روكش ها 900 ميكرومتر است. هسته اين كابل ها توسط پوشش دو لايه محافظت مي شود، لايه اول از جنس پلاستيك است و لايه دوم از جنس اكليريك ضد آب مي باشد كه به صورت مستقيم روي فيبر قرار مي‌گيرند و از ضربه‌هاي كوچك به فيبر جلوگيري مي‌كنند.

اين پوشش ها باعث افزايش انعطاف پذيري كابل مي‌شوند، در نتيجه استفاده از آن را براي كاربردهاي مختلف آسان تر خواهد بود. همچنين اين كابل ها بسيار مقاوم تر از كابل هاي loose-tube مي باشند. كابل هاي Tight Buffer مناسب براي اتصالات WAN يا LAN با طول متوسط، مسافت هاي داخلي طولاني و براي استفاده در زير آب مناسب مي باشند.

ـ كابل هاي (Outdoor (Loose tube :

پوشش اين دسته از كابل‌ها Loose tube است و براي استفاده در محيط هاي بيروني و فضاهاي باز طراحي شده اند. در روش Loose-Tube تارهاي فيبر نوري در يك تيوب پلاستيكي نسبتا سفت و سخت به‌ نحوي قرار مي‌گيرند كه آزادانه امكان حركت داشته باشند.

بسياري از كابل هاي Loose tube داراي ژل مقاوم در برابر آب در اطراف فيبرها مي باشند. اين ژل از فيبرها در برابر رطوبت محافظت مي كند، در نتيجه اين كابل ها براي محيط هايي با رطوبت بالا ايده آل مي باشند. لوله هاي پر شده با ژل نيز مي توانند با تغييرات دما گسترش يابد يا منقبض شوند. دو نوع كابل Loose Tube وجود دارد كه عبارتند از:

• Central-Tube :

اين كابل ها، براي Backbone خارجي كاربرد دارد و نصب و راه اندازي اين نوع كابل ها در داكت، تونل، تيوپ و شيارها آسان مي باشد. كابل هاي Central-Tube  داراي يك لوله تو خالي هستند كه فيبرهاي نوري درون آن‌ها قرار دارد و اطراف آن ها با ژل پر شده است.

• Stranded-Tube :

اين كابل ها، براي Backbone خارجي كاربرد دارد و نصب و راه اندازي اين نوع از كابل ها در داكت، تونل، تيوپ و شيارها آسان مي باشد و داراي چندين لوله تو خالي هستند كه فيبرهاي نوري درون آن‌ها قرار دارند كه اطراف آن ها با ژل پر شده است. اين كابل‌ها همچنين داراي عايق مقاوم مركزي هستند كه از Kink يا خم شدن زياد جلوگيري مي كند.

ـ كابل هاي Indoor & Outdoor:

اين دسته كابل‌هايي هستند كه هم در داخل و هم در خارج ساختمان‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرند و برخي از ويژگي‌هاي هر دو نوع كابل‌هاي Indoor و Outdoor را دارند.

رنگ بندي كابل هاي فيبر نوري:

كد رنگ كابل فيبر نوري سيستمي است كه به ما كمك مي كند تا نوع فيبر را به صورت بصري از رنگ روكش فيبر، كانكتور فيبر، بوت فيبر و غيره تشخيص دهيم. رمزگذاري رنگ فيبر نوري براي مهندسين فيبر نوري در حين اتصال كاربردي مي باشد، زيرا فيبرهاي رنگي به اطمينان از تداوم كدهاي رنگي در طي اجراي كابل كمك مي كنند. بنابراين، كدگذاري رنگ كابل هاي فيبر در ارتباطات فيبر نوري مانند كدگذاري رنگ جفت هاي پيچ خورده در سيستم هاي سيم كشي مسي ضروري و مهم مي باشد. اين رنگبندي شامل دو بخش بيروني و داخلي:

ـ كد رنگ روكش خارجي:

رنگ روكش بيروني فيبر و همچنين چاپ روي كابل فيبر نوري در انواع كابل هاي نوري از جمله توزيع شده، كابل هاي به هم پيوسته و كابل هاي Breakout معيار مهمي جهت شناسايي نوع فيبر، اندازه قطر تارهاي نوري و تعداد فيبر مي باشد.

با توجه به استاندارد EIA/TIA-598 كد رنگ فيبر، كد هاي رنگ روكش را براي انواع فيبر تعريف مي كند. بنابراين شما مي توانيد كابل هاي فيبر نوري اي را كه تنها شامل يك نوع فيبر هستند به راحتي از روي رنگ روكش آن ها تشخيص دهيد.

منبع : همه چيزهايي كه شما بايد در مورد كابل هاي فيبر نوري بدانيد